مروری سیستماتیک بر شیوع حفاظ گذاری در مراکز رادیولوژی ایران

زمینه و هدف: در بیست سال اخیر، تعداد آزمون های رادیولوژی تشخیصی گسترش بسیار زیادی داشته است. علیرغم فواید آزمون های رادیوگرافی در تشخیصی بیماری ها، دارای اثرات سوء زیستی بر بدن نیز می باشند. تا کنون اطلاعات جامع و کاملی در این باره گزارش نشده است. لذا هدف از مطالعه حاضر بررسی شیوع حفاظ گذاری در مراکز رادیولوژی ایران از طریق مرور سیستماتیک مقالات منتشر شده می باشد. روش جستجو: پایگاه های اطلاعاتی isi, scopus, pubmed ,sid and google scholar با استفاده از کلید واژه های radiation protection, radiology, panorex, nuclear medicine, shield جستجو شدند. به منظور جستجوی گسترده تر، لیست منابع مقالات مرتبط نیز بصورت دستی جستجو گردید. پژوهش های مورد مطالعه بدون محدودیت زمانی مورد بررسی قرار گرفتند. در ابتدا عنوان و چکیده و در صورت نیاز متن کامل مقالات بررسی شد. نهایتا متن کامل تمام مقالات مرتبط نیز مطالعه گردید. یافته ها: در بررسی اولیه 342 مقاله بازیابی شد که پس از مطابقت مقالات بازیابی شده با معیارهای ورود و خروج، 34 مقاله برای این مرور سیستماتیک انتخاب گردید. مطالعه در 20 شهر، 12 استان و 2 مطالعه در کل کشور انجام شده بود. در کل شیوع حفاظ گذاری بین 1 درصد تا 90 درصد گزارش شده بود. بیشترین شیوع حفاظ گذاری در مراکز پزشکی هسته ای و کمترین میزان در ct بود. نتیجه گیری: علیرغم افزایش تعداد آزمون های رادیولوژی تشخیصی در دو دهه گذشته، میزان حفاظ گذاری افزایش قابل توجهی نداشته است. لذا برنامه ریزی برای بهبود این شرایط با استفاده از افزایش بودجه مراکز، آموزش پرسنل درمانی و بیماران و نظارت مسئولین فیزیک بهداشت مراکز ضروری به نظر می رسد.