مروری سیستماتیک بر روند تغییرات دوز دریافتی بیماران در آنژیوگرافی عروق کرونر با استفاده از نسل های مختلف دستگاه های توموگرافی کامپیوتری

زمینه و هدف: بیماری عروق کرونر (cvd) از شایع ترین بیماری های قلبی عروقی بوده که تشخیص زود هنگام این عارضه از اهمیت فراوانی در فرایند درمان آن برخوردار است. آنژیوگرافی با استفاده از توموگرافی کامپیوتری مولتی اسلایس (mdcta) یکی از روش های تشخیصی غیرتهاجمی است که در دهه های اخیر دستخوش تغییرات اساسی شده و نسل های مختلفی از آن معرفی و مورد استفاده بالینی قرار گرفته است. هر چند این تغییرات همراه با افزایش قدرت تشخیصی تصاویر بوده لیکن مقادیر دوز بالاتری را برای بیماران به همراه دارد. این تغییرات سبب بروز یک نگرانی و سوال در ذهن مخاطبان شده که آیا این پیشرفت ها مزایای بیشتری نسبت به خطرات احتمالی برای بیماران به همراه داشته است یا خیر؟ سوالی که مطالعه مرور سیستماتیک حاضر سعی در پاسخ دادن به آن دارد. روش جستجو: پایگاه اطلاعاتی pubmed با استفاده از ترکیب متعدد کلیدواژه های computed tomography, cta, mdcta, cvd, coronary angiography, radiation dose, generation بدون محدودیت زمانی جستجو شد. مقالات بازیابی شده توسط دو نفر از نویسندگان بصورت مستقل مورد بررسی قرار گرفت. لیست منابع مقالات مرتبط نیز بصورت دستی جستجو شد. اطلاعات مربوط به تمام مقالات مرتبط توسط دو نفر از نویسندگان استخراج گردید. موارد اختلافی هم با مشورت حل شد. یافته‌ها: از مجموع مقالات بازیابی شده 27 مقاله برای این مطالعه انتخاب شد. مقالات بر روی دستگاه های 4 اسلایس (6n=)، 16 اسلایس (5n=)، 64 اسلایس (10n=)، 128 اسلایس (1n=)، 256 اسلایس (3n=) و 320 اسلایس (2n=) بودند. بدون استفاده از استراتژی های کاهنده دوز، میانگین دوز موثر mdcta نسل های جدید با پروتوکل های prospective-ecg-gating بطور معناداری کمتر از پروتوکل های retrospective-ecg-gating بود. استفاده از تکنیک کاهش کیلو ولتاژ و مدولاسیون جریان تیوب در دستگاه های 64 اسلایس موجب کاهش معنادار دوز شده بود. نتیجه‌گیری: گسترش نسل های جدید mdcta همراه با افزایش دقت تشخیصی تصاویر و دوز دریافتی بیماران بوده و میزان تجویز اسکن توسط پزشکان افزایش قابل توجهی داشته است. هر چند توسعه استراتژی های کاهش دوز در نسل های جدید mdcta موجب کاهش معنی دار دوز دریافتی بیماران شده لیکن همچنان کاهش بیشتر دوز دغدغه اصلی پزشکان و تولیدکنندگان است.