بررسی تغییرات سطح آب زیرزمینی در استان مرکزی (بازه­ی زمانی 1360 تا 1397)

کاهش سطح آب زیرزمینی در دهه‌های اخیر به دلیل تامین نیازهای آبی و همچنین برداشت بی‌رویه آن، همواره مورد توجه بوده است. سطح آب زیرزمینی در طول دوره زمانی و در گستره­ی مکانی پیوسته در حال تغییر می­باشد. هدف اصلی این تحقیق بررسی تغییرات سطح آب زیرزمینی در استان مرکزی از سال 1360 تا 1397 در بازه­های ده ساله می‌باشد. نوآوری این تحقیق بررسی دوره زمانی بیان شده با ایجاد سطوح پیوسته­ی آب زیرزمینی در سال­های مختلف می­باشد. به منظور پیاده­سازی تحقیق ابتدا داده‌های مورد نظر جمع­آوری و بعد از کنترل دقت و صحت داده­ها، سطوح پیوسته برای سال شروع کننده هر دهه به دست آمد. به منظور حذف داده­های پرت از آنالیز grubbs و برای پهنه­بندی داده‌های هر سال از روش درون‌یابی کریجینگ عمومی استفاده شد. برای مشخص شدن میزان تغییرات، هر سطح از سطح قبلی کسر گردید. این فرآیند برای بازه­های ده ساله به صورت متوالی انجام شد. با توجه به تعداد پایین چاه­های مطالعاتی و در نتیجه پایین بودن دقت سطح آب زیرزمینی در سال 1360، اختلاف آن با سال 1370 به صورت گسسته بررسی شد. نتایج مقایسه­ به ترتیب در بازه­ی ده سال اول، دوم، سوم و بازه­ی هفت‌ساله­ی آخر به ترتیب متوسط 8/1، 9/4، 7/5 و 1/3 متر کاهش در سطح آب زیرزمینی را نشان داد. لذا بیشترین کاهش سطح آب در دهه­ی 80 رخ داده و بعد از آن نیز سطح آب زیرزمینی به شدت در حال کاهش بوده است. به طور متوسط 5/15 متر کاهش در 47 سال نشان می‌دهد که در خصوص بحران کاهش آب زیرزمینی که تاثیر مستقیم در تامین آب کشاورزی و فرونشست در استان دارد بایستی تمهیدات لازم در نظر گرفته شود.