نقش داده‌های مغزه در تعیین اشباع آب مخازن کربناته، سازندهای کنگان و دالان در بخش مرکزی خلیج فارس

محاسبه هیدروکربن درجا یکی از مهم‌ترین جنبه‌هایی است که باید در ارزیابی مخزن مورد توجه قرار گیرد. سنگ‌های کربناته با ناهمگنی زیاد، تغییرات قابل توجهی در خواص پتروفیزیکی و لیتولوژی دارند. بخش عمده این ناهمگنی به علت وجود انواع مختلف فضاهای خالی و تفاوت در ساختارهای این مخازن است. پارامترهای آرچی (ضریب سیمان شدگی (m)، ضریب پیچاپیچی (a) و ضریب اشباع‌شدگی (n)) پارامترهای اساسی برای محاسبات اشباع هستند که عدم اطمینان در بدست آوردن این شاخص‌ها خطاهای قابل توجهی را در ارزیابی آب اشباع‌شدگی منجر می‌شود. در این مطالعه، ضرایب آرچی برای انواع مختلف نوع فضاهای خالی تعیین شد. نتایج نشان داد که جدایش نمونه‌ها براساس نوع فضای خالی تاثیر بسیاری بر تعیین دقیق این ضرایب دارد. فضاهای خالی به طور مستقیم اتصال مسیرهای حرکت سیال را کنترل می‌کنند و بنابراین مهم‌ترین اثر را در محاسبات پتروفیزیکی دارند. همچنین جریان الکتریکی در سیال آبی مخزن، توسط اتصال این سیالات به یکدیگر کنترل می‌گردد که رابطه مستقیمی با نوع تخلخل دارد. ترکیب فضاهای خالی در گروه‌های مختلف مانند زون‌های مخزنی، دقت اندازه‌گیری شاخص‌های آرچی و همچنین آب اشباع‌شدگی را کاهش می‌دهد. در نتیجه ضرایب آرچی باید برای هر نمونه و بر اساس مطالعات مقاطع نازک میکروسکوپی تعیین گردد و سپس این ضرایب برای این دسته نمونه‌ها در محاسبه اشباع آب مورد استفاده قرار گیرد. در نهایت می‌توان نتیجه گرفت که علاوه بر تاثیر بالای نوع فضای خالی در دقت شاخص‌های به دست آمده، تراوایی و شعاع گلوگاه فضای خالی در تعیین شاخص‌های آرچی تاثیری به مراتب کمتر از تاثیر فضای خالی دارند هرچند که در نظر گرفتن آن‌ها می‌تواند در مطالعه خواص پتروفیزیکی سازندهای مورد مطالعه بسیار کاربردی باشد. تعیین دقیق میزان اشباع آب در نمونه‌های مخزنی، میزان دقیق حجم ذخیره برجا را نشان می‌دهد و اشتباه در محاسبه این عدد سبب زیان‌های جبران‌ناپذیر اقتصادی خواهد شد.