پهنه بندی خطر سیل‌خیزی با روش ahp و fahp (مطالعه موردی: منطقه جازموریان)

پس از ده سال خشک‌سالی بلند مدت در کشور ایران، در سال‌های اخیر با بارش های مناسب انتظار می رود که کشور وارد دوران ترسالی شود. در این دو سال اخیر بارش های ناگهانی باعث غافل گیری و رخداد سیل های زیادی شده است. از این جهت شناسایی مناطقی سیل خیر و آمادگی برای مهار آن بسیار حائز اهمیت است. هدف اصلی این تحقیق پهنه‌بندی مناطق سیل‌خیز در منطقه جازموریان می باشد. در این تحقیق برای مکان‌یابی مناطق سیل‌خیز از مقایسه روش‌های تحلیل سلسه مراتبی[1] (ahp) و روش فازی-تحلیل سلسله مراتبی[2] ((fahp استفاده می شود. منطقه جازموریان در سیل اخیر (سال 1399) بیش از 500 میلیارد تومان تنها در بخش کشاورزی خسارت دیده است. بدین منظور شش لایه اطلاعاتی مدل ارتفاعی رقومی، شیب، میزان بارش، پوشش گیاهی، رودخانه و نوع خاک در محیط سامانه اطلاعات مکانی[3] (gis) مورد تحلیل قرار گرفتند. بر طبق نتایج این تحقیق در روش ahp، 5/8 درصد از منطقه در دسته ی خطر سیل بسیار زیاد و 30 درصد منطقه در دسته ی خطر سیل‌خیزی زیاد قرار دارد. نتایج روش fahp نشان داد که 15 درصد مناطق دارای خطر سیل‌خیزی بسیار زیاد و 29 درصد مناطق دارای خطر زیاد و هستند. این مناطق اکثراً در بخش شمالی و جنوبی و همین‌طور برخی نواحی غربی منطقه جازموریان واقع هستند. نتایج نشان می دهد در روش fahp نقشه به صورت گسسته ایجاد شده و در مقابل در نقشه ی خروجی روش ahpمناطق کلاسه بندی به صورت به هم چسبیده و پیوسته تر ایجاد شده است.