کاربست الگوریتم داده کاوی در تحلیل بلندمدت نمایه های تابشی جو

نمایه های تابشی بیانگر میزان جذب و پراکنش نور در جو هستند. در مقاله حاضر با کاربست الگوریتم داده کاوی، بانک داده ده ساله دو نمایه تابشی شامل میزان دید افقی جو و عمق نوری جو، برای تعیین تغییرات سالانه، روند بلند مدت و الگوی فصلی در منطقه تهران در بازه سال های 2009 تا 2019 بررسی شده است. برای دستیابی به این هدف از الگوریتم خوشه بندی داده های دید افقی بر اساس صدک ها استفاده شده است و سپس برای هر یک از خوشه ها که معرف شاخص های مختلف دید هستند، ارتباط میان میزان دید افقی و عمق نوری جو بررسی شده است. نتایج نشان می دهد که شاخص مربوط به حد پایین دید بیش از بقیه شاخص ها تحت تاثیر عوامل هواشناسی فصلی دچار تغییر می شود، به طوری که در فصل سرد سال مقادیر کم تری دارد. روند تغییرات ده ساله عمق نوری جو نشان می دهد که مقادیر عمق نوری جو با آهنگ ملایمی کاهش می یابد که بیان گر کاهش اندک میزان غلظت ذرات هواویز در ستون جو در منطقه مورد مطالعه در سالهای اخیر است. نتایج بررسی ضرایب هم بستگی پیرسون بین میزان دید افقی در خوشه های مختلف و عمق نوری جو نشان می دهد که عمق نوری جو در فصول گرم سال شامل بهار و تابستان دارای هم بستگی منفی با هر سه شاخص دید است که بیان گر ارتباط معکوس میان این کمیت ها است؛ در صورتی که میان عمق نوری جو و سه شاخص دید در فصل زمستان سال هم بستگی معنی داری وجود ندارد. به نظر می رسد وارونگی دما در انباشت آلاینده ها در لایه های پایینی جو و محدود کردن دید افقی در نزدیک به سطح زمین و عدم همگنی جو در راستای افقی و قائم فصل پاییز و زمستان نقش قابل توجهی دارد. با توجه به اینکه بیشترین میزان هم بستگی در فصل تابستان بدست می آید، بنابراین تخمین عمق نوری جو در راستای قائم بر اساس مقادیر دیدافقی با استفاده از شاخص میانه امکان پذیر است.