بررسی فرونشست یزد با استفاده از تکنیک تداخلسنجی راداری و ترازیابی دقیق

رشد جمعیت همراه با گسترش بی رویه بهره برداری از آب در مقاصد کشاورزی و صنعت، جامعه امروز را با اثرات نامطلوب زیادی در جنبه های کمی و کیفی منابع آب مواجه کرده است که لزوم استفاده عقلانی و مدیریت پایدار بهره برداری از منابع آب امری آشکار به نظر می رسد. افزایش روز افزون بهره برداری از آب های زیر زمینی بویژه در حوضه هایی که با نهشته های آبرفتی ، دریایی کم عمق با دریاچه ای تحکیم نیافته انباشته گشته اند، در مناطق مختلفی از کشور عزیزمان ایران ، موجب فرونشست زمین شده است. با توجه به مخاطراتی که پدیده فرونشست در تغییر ناهمسان در ارتفاع و شیب رودخانه ها ، آبراهه ها و سازه های انتقال آب، شکست و یا بیرون زدگی لوله جدار چاه ها در نتیجه تنش های تراکمی ناشی از تراکم آبخوان ها و ایجاد اختلال در بهره برداری از منابع آب زیر زمینی، پیشروی امواج در مناطق پست ساحلی، کاهش برگشت ناپذیر تمام یا بخشی از مخزن آب زیر زمینی در نتیجه از بین رفتن با کاهش تخلخل مفید نهشته ها، کاهش میزان نفوذ پذیری سطحی و پیرو آن گسترش پهنه های بیابانی و سیلابی و کاهش بازدهی با ایجاد تخریب در شریان های حیاتی و سازه های مهم ممکن است ایجاد کند، شناسایی و مدیریت مناطق دچار فرونشست امری کلیدی در مدیریت شهری محسوب می شود. یکی از مناطقی که در ایران با پدیده فرونشست مواجه است، دشت یزد اردکان می باشد. در دو دهه اخیر نشست و گسیختگی زمین در استان یزد و در دشت یزد اردکان عامل ایجاد گسیختگی سطح جاده ها ، شکسته شدن لوله های آبرسانی، کج شدن دکل های برق و ایجاد نشست های نامتقارن در ساختمان ها و در نتیجه ایجاد شکستگی در سازه ها شده است. به منظور تشخیص و کنترل مناطق نشست خیز از تکنیک هایی همچون تداخل سنج راداری ، gps و ترازیابی دقیق استفاده می شود. تداخل سنجی راداری با پوشش وسیع و رزولیشن مکانی بالا در کنار gps با رزولیشن زمانی بالا و ترازیابی دقیق با دقت بالا می تواند منبع مناسبی برای بررسی حرکات سطح زمین باشد.