واکاوی نشانه‌های اخلاق‌محوری در دانشگاه: پژوهشی پدیدار شناختی‌

رعایت اخلاق‌ علمی، محور تعاملات ارزش‌آفرین در دانشگاه است. این مطالعه با هدف شناسایی نشانه‌های اخلاق‌محوری در فضای دانشگاهی انجام شده است. بدین منظور از روش پدیدارشناسانه‏ی توصیفی استفاده شد. داده‌ها با استفاده از فن مصاحبه نیمه‌ساختارمند با 55 نفر از شرکت‌کنندگان دانشگاه‌های شریف، علامه طباطبایی و تهران که در چهار خوشه‏ی اعضای هیئت‌علمی، دانشجو، مدیر و کارکنان دسته‌بندی شده بود، گردآوری‌شده و مبتنی بر راهبرد کُلایزی تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد مهم‌ترین نشانه‌های اخلاق‌محوری شامل پایبندی به اصول اخلاق حرفه‌ای، وجود افراد اخلاق محور در دانشگاه، پرورش خودکنترلی، فرهنگ خودنقادی، احساس آرامش، پرورش مهارت‌های حرفه‌ای، وجود اخلاق در روابط دانشجویی- استادی، رعایت اخلاق اداری، تامین رفاه دانشجویان و اساتید و کارمندان، نبود باند و باندبازی، حفظ حریم متناسب با فضای دانشگاه، محوریت تربیت اخلاقی، توافق جمعی بر مبانی و اصول اخلاق (معیار، حوزه و زمینه) و محوریت نداشتن منافع شخصی است. تاملی بر نشانه‌های شناسایی‌شده، نشان داد که از منظر شرکت‌کنندگان نه‌تنها توجه به اخلاق‌محوری در سطح دانشگاه و تعاملات بینابینی از اهمیت چشمگیری برخوردار بوده بلکه ایشان بر ضرورت حرکت نظام‌مند و ساختاری دانشگاه‌ها به سمت اخلاق‌محوری تاکید داشته‌اند. بر اساس این یافته‌ها، برنامه‌های تعاملاتی توسعه اخلاق در دانشگاه، تهیه و در حال اجرا است.