طراحی الگوی سنجش مسئولیت‌پذیری اخلاقی دانشگاه در اشتغال دانش‌آموختگان

مسئولیت‌پذیری اخلاقی دانشگاه همواره به‌عنوان یکی از مهم‌ترین وظایف و انتظارات در حوزه‏ی تعلیم و تربیت در ابعاد ملی و بین‌المللی مطرح بوده است. علیرغم مطالعات متعدد هنوز در دانشگاه‌ها مدل و الگوی مسئولیت اخلاقی وجود ندارد. این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این سوال اساسی است که مولفه‌ها و شاخص‌های مسئولیت‌پذیری اخلاقی دانشگاه در اشتغال دانش‌آموختگان کدام هستند و الگوی سنجش مسئولیت اخلاقی و کدهای اخلاقی قابل‌شناسایی و اندازه‌گیری در دانشگاه‌ها در ایران چگونه است؟ پژوهش حاضر به روش کمی با تکنیک پیمایش و ابزار پرسشنامه‏ی برخط انجام شده است. جامعه‏ی آماری، دانش‌آموختگان دانشگاه هستند که در فاصله‏ی سال‏های (1390 تا 1396) فارغ‌التحصیل شده‌اند. با استفاده از روش نمونه‌گیری سیستماتیک و در دسترس، 10 درصد جامعه‏ی آماری به‌عنوان حجم نمونه انتخاب گردیدند. اعتبار صوری پرسشنامه با استفاده از نظرات خبرگان و پایایی ابزار جمع‌آوری داده‌ها نیز با روش آلفای کرنباخ 82. برآورد شد. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات، با آزمون رگرسیون خطی و چند متغیره بوده و در آن مقدار ضریب همبستگی (r2)، آنالیز واریانس مقدار (f) و آزمون بتا (b) موردبررسی قرارگرفته و با دیاگرام مسیر نشان داده‌شده است. یافته‌ها نشان داد متغیر تاثیرات آموزشی دانشگاه با 762.، تاثیرات سازمانی با 722.، تاثیرات شناختی با 569. و تاثیرات اجتماعی با 462. بیشترین پیش‌بینی کننده‏ی تصویر و برند دانشگاه (مدرک تحصیلی، نام دانشگاه، کیفیت آموزشی و پژوهشی) در درون و بیرون سازمان بوده است. به‌عبارت‌دیگر، متغیرهای واردشده در معادله در پیش‌بینی تصویر و برند دانشگاه نقش اساسی ایفا کرده‌اند. نتایج نشان داد چهار عامل شناختی، آموزشی، سازمانی و اجتماعی در ارائه‏ی تصویر مناسب و مثبت از دانشگاه، نقش کلیدی دارد. در این میان عامل آموزشی و سازمانی بیشترین تاثیر را در ارائه‏ی تصویر مثبت از دانشگاه در جامعه ایفا می‌کند. با توجه به اینکه دانش‌آموختگان، ایجاد زمینه‌های اشتغال را متاثر از برنامه‌های آموزشی و امور سازمانی دانشگاه می‌دانند، بنابراین تقویت برنامه‌های آموزشی نوآورانه و خلاقانه که مرتبط با بازار کار و اشتغال باشد، نقش تعیین‌کننده‌ای در تقویت مسئولیت‌پذیری اخلاقی دانشگاه در جامعه دارند.