خاص گرایی فرهنگی و تداوم بنیادگرایی اسلامی در خاورمیانه

در فرآیند جهانی‌شدن فرهنگی، سنن و فرهنگ بومی تخریب می گردد و نوعی همسان سازی فرهنگی ترویج می شود. در این میان، انقلاب اطلاعاتی، تاثیر پیامدهای فرهنگی جهانی‌شدن را افزون می‌کند. استحاله گرایی، ازخودبیگانگی، بحران هویت ملی و بروز و ظهور هویت های قومی و منطقه ای و از سویی رشد فزاینده گرایش های محلی گرایی، قومی و ناسیونالیستی در درون فرآیند جهانی‌شدن، نشان از آفرینش تعارض میان جهانی‌شدن و هویت های ملی/ مذهبی دارد که با عنوان پارادوکس جهانی- محلی شدن یاد شده است. دستامدی چون ظهور و گسترش حرکت های بنیادگرایانه اسلامی، نمونه ای از آن است. نگارنده با روش توصیفی- تحلیلی درصدد است بداند فرآیند جهانی‌شدن فرهنگی چه تاثیری بر روند حرکت های بنیادگرای شبکه القاعده و داعش در منطقه خاورمیانه داشته است؟ به نظر می‌رسد فرآیند جهانی‌شدن، از یک سو، گرایش به حرکت های اسلامی را در بین مردم منطقه افزایش داده و از دیگرسو، گسترش شبکه های ارتباطی، باعث بروز بحران هویت در میان مردم منطقه شده است. از این رو در این فضا، گروه های اسلام گرا، بدیل و جایگزین دیگری به مردم ارائه می دهند؛ زیرا ناکامی پروژه های توسعه ملی، شکست سیاست های انفتاح (بعد اقتصادی) ، ضعیف شدن بدنه حمایتی دولت و تعمیق شکاف دولت/ ملت ( بعد سیاسی) نیز این روند را شدت بخشیده است. جریان القاعده و داعش بعنوان نقطه پیوند میان اسلام رادیکال و جهانی‌شدن، که شکل و شمایلی مدرن و جهانی به خود گرفته است، روزبه روز بر دامنه تشکیلاتی خود می‌افزاید و به نظر می رسد اوضاع بی ثبات منطقه خاورمیانه فرصت مناسبی برای این سازمان ها است تا بتوانند به سادگی به اهداف خود جامه عمل بپوشانند.