تاویل آیات و نقش آن در اثبات جهانی بودن قرآن کریم

قرآن کریم، کتاب هدایت برای همه جهانیان است که آیات فراوانی در آن بر جهانی بودن این کتاب شریف دلالت دارد. در توضیح مفاهیم قرآن کریم و بیان مراد خداوند تبارک و تعالی، در علم اصول و قواعد تفسیر قرآن کریم، سه اصطلاح «ترجمه»،«تفسیر» و «تاویل» به کار می رود. سوالی که در این پژوهش مطرح می گردد آن است که چه شیوه ای از توضیح آیات قرآن کریم می تواند تصویری عمومی و جهانی از قرآن معرفی و مفاهیم و معارف جهان شمول قرآن را به جهانیان ارائه نماید. . در این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی ابتدا سه اصطلاح «ترجمه»،«تفسیر» و «تاویل» مورد بررسی قرار گرفته و پس از بیان تفاوت های روشی آن ها در القای مفاهیم قرآنی به مخاطبان، نقش و جایگاه تاویل در ارائه تصویری جهانی از قرآن کریم و قواعد و ضوابط حاکم بر آن بیان می گردد.بر این اساس، چهار معنا در قرآن و روایات برای «تاویل» بیان می گرددکه عبارتند از: توجیه عمل متشابه، تعبیر خواب، فرجام و حاصل کار و انتزاع مفهوم عام و گسترده از آیه که بر اساس دیدگاه محققان علوم قرآنی و تفسیری، معنای چهارم از تاویل یعنی انتزاع مفهوم عام از آیه می تواند مبین بعد جهانی قرآن باشد. که حفظ مناسبت میان معنای ظاهری و باطنی و رعایت نظم و دقت در الغای خصوصیات کلام مورد تاویل جزو ضوابط آن به شمار می آید.