چیستی «حق» بر مبنای نظریه اعتباریات علامه طباطبایی

چیستی حق یکی از مباحث مهم فلسفه حق بوده و درباره آن، نظریات مختلفی مطرح شده است که ازجمله آن‌ها‌، دیدگاه علامه طباطبایی بر مبنای نظریه اعتباریات است. وی بر اساس طبقه‌بندی ادراکات انسانی به‌حقیقی و اعتباری، برخی از مصادیق اعتباریات را بیان کرده و حق را نیز جزء آن‌ها برشمرده است. در بررسی چیستی حق بر اساس نظریه اعتباریات، این نتیجه به دست آمد که حق به معنای اختصاص است و چون اختصاص، بر دو قسم تکوینی و اعتباری است، حق نیز به دو نوع تکوینی و اعتباری تقسیم می‌شود؛ اما آنچه در دانش حقوق کاربرد دارد، نوع دوم یعنی حق‌های اعتباری است. بنابراین حق در کاربرد حقوقی خود به معنای اختصاص و از اعتباریات بعد از اجتماع است. آثار نظریه اعتباریات در تبیین ماهیت حق این است که اولاً ساختار طبقه‌بندی حق با تقسیم مشهور حق به طبیعی و وضعی تفاوت پیدا کرده و حقوق اعتباری در نظریه اعتباریات، شامل هر دو قسم حقوق طبیعی و وضعی می‌شود؛ ثانیاً بین حقوق اعتباری و حقوق تکوینی ربط و پیوند برقرار بوده و حق‌های اعتباری به نحوی بر حقایق و واقعیات ابتنا دارد. در این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است.