امکان استفاده‌ی بهینه از ظرفیت‌های فضای مجازی به منظور بازنمایی اصول و فنون آموزش زبان فارسی

فناوری‎های موبایلی به عنوان رسانه‎ای آموزشی و قابل دسترس و به علت فراهم نمودن یادگیری بهینه، بدون موانع مکانی و زمانی برای آموزش زبان دوم، از خیلی قبل‎تر در بیشتر زبان‎ها جایگاه خود را یافته است. در زبان فارسی نیز هم‌زمان با فعال‌شدن مراکز آموزش زبان فارسی، در طی کمتر از دو سال، چندین رسانه‌ی آموزشی در شبکه‌های اجتماعی و نرم‌افزارهای موبایلی به بازار عرضه شدند که با توجه به مخاطبین انبوه آن‌ها، می‌توان آن‌ها را جزئی از فرایند آموزش و فناوری آموزشی دانست. با وجود اینکه عموماً در بخش معرفی این تولیدات، اشاره‌ای بر مبنای نظری و رویکرد آموزشی آن‌ها نشده است، با یک بررسی گذرا، می‎توان دریافت که در روند تولید محتوای آموزش مجازی، تلاش بر فراهم‏سازی فضایی شبه‌واقعی‎ بوده‎ است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف سنجش میزان امکان بازنمایی روش‌های آموزشی در فضای مجازی همانند محیط یادگیری واقعی انجام شده‌ است که به محتوای دو نرم افزار موبایلی اوکسین و واژه-مینا و چهار رسانه آموزش زبان فارسی در گرام‌ها موزشیآو شبکه‌های اجتماعی می‌پردازد. ابزار این تحقیق فهرست بازبینه محقق-ساخته‌ای است که بر مبنای یکی از پایه‌ای‌ترین منابع آموزش زبان اصول و فنون آموزش زبان (لارسن فریمن، 2000) استخراج شده است. در این بازبینه ویژگی‌های آموزش زبان دوم در هر یک از روش‌های تدریس زبان دوم فهرست شده‎است. پژوهشگران تمام قطعات آموزشی هر شش نرم‌افزار را در قالب فهرست بازبینه مورد بررسی قرار دادند. از آنجایی که تولیدکننده‎های محتوای منابع ذکرشده از مدرسین و متخصصان این حوزه هستند این انتظار می‌رفت که محتوا و روش ارائه‌ی آن بر پایه‌ی اصول آموزش زبان دوم باشد. نتایج حاصل نشان داد که بعضی از تولید‏کنندگان محتوای آموزش مجازی زبان فارسی با تکیه بر دانش تدریس و تجربه‌ و خلاقیت توانسته‌اند از امکانات فضای مجازی به خوبی استفاده کرده و محصولات چندرسانه‏ای تولید کنند، اما تنها برخی از روش‎های آموزشی در محیط یادگیری حضوری را در فضای مجازی منعکس کرده‌اند. بنابراین، میزان بازنمایی هر یک از روش‎ها به تفکیک در هر یک از رسانه‏ها و نرم‎افزارهای موبایلی، مشخص و در انتها پیشنهاداتی به منظور تقویت نقاط ضعف آموزشی در محیط یادگیری مجازی ارائه گردید.