رابطه «سعادت حقیقی» با «مقاومت اسلامی» در گفتمان قرآن

نوشتار حاضر با استناد به آموزه‌های قرآنی به روش توصیفی تحلیلی رابطه سعادت حقیقی در ساحت‌های گوناگون را با مقاومت اسلامی که به این صورت پیشینه‌ای ندارد بررسی کرده است. سعادت هرچیزی به معنای رسیدن آن چیز به خیر وجود خودش است تا به کمال مطلوب خود برسد. سعادت مطلوب ذاتی و در سطح مفهومی مورد وفاق همگان است؛ اما مصادیق سعادت به جهت اختلاف جهان‌بینی‌ها مختلف است. قرآن سعادت مورد نظر خود را حقیقی و جز آن را سراب، زیان و شقاوت می‌داند. از نگاه قرآن سعادت حقیقی در بستر ایمان و عمل صالح، زندگی بدون ترس و اندوه و بهره‌مندی از حمایت قاطع و موثر عوامل معنوی حاصل می‌شود و سعادت جهان آخرت بهشت برین است با دسترسی به هر نوع لذت دلخواه. به اعتبار شوون گوناگون انسان ساحت‌های سعادت انسان گوناگون است؛ سعادت فرهنگی، سعادت اخلاقی، سعادت سیاسی، سعادت اقتصادی و سعادت نظامی از مهم‌ترین ساحت‌های سعادت اجتماعی انسان است. از نگاه قرآن راه دستیابی به سعادت حقیقی در همه ساحت‌ها مقاومتی است که آموزه‌های اسلامی بدان فرا می‌خواند. سعادت فرهنگی مطلوب قرآن ایمان و عمل صالح است که بستر و سازه همه سعادت‌ها است. پیدایی و پایداری این سطح از سعادت بدون مقاومت در برابر فرهنگ‌های مهاجم ممکن نیست. نیز سعادت اخلاقی مطلوب قرآن بدون مقاومت فعال در برابر سعادت اخلاقی عرفی و سکولار دست یافتنی نیست. امت اسلام در بستر سعادت اخلاقی می‌تواند به سعادت سیاسی دست یابد و به امت فاضل تبدیل شود. در این ساحت نقش مقاومت اسلامی در برابر قدرت‌های استکباری و سعادت مطلوب نظام‌های سیاسی عرفی و سکولار نقش تعیین کننده‌ای دارد. چنانکه در ساحت سعادت اقتصادی و نظامی نیز امت اسلام بدون مقاومت فعال در برابر قدرت‌هایی که می‌خواهند خود را تحمیل کنند ممکن نیست.