مبانی قرآنی دم غنیمت شمری و وجوه روان‌شناختی آن

زندگی در لحظه یا به عبارت ادبی آن دم غنیمت شمری از جمله مفاهیم کهنی است که در ذهن بشر جای گرفته‌ است. به طوری که تعابیری به این معنا در اشعار منتسب به خیام نیز به کرات مشاهده می‌شود. مکاتب فکری و سلوکی مختلف، متناسب با دیدگاه خود، از این مفهوم برداشتی کرده و نسبت به آن موضعی اتخاذ کرده‌اند که در بعضی از این مواضع، همراهی مکاتبی مشاهده می‌شود که از نظر مبانی فکری اختلاف بسیاری دارند به‌ طوری که آن مکاتبی که زندگی را محدود به این دنیا می‌دانند و مرگ را مساوی نابودی می‌بینند در کنار برخی عرفا و متصوفه به حمایت از این دیدگاه برآمده‌اند! در این میان، دین‌داران عمدتا این مفهوم را مساوی خوش‌گذرانی‌های لحظه‌ای و عبث می‌دانند و همراهی با این دیدگاه را مساوی عدم اعتقاد به معاد و ابدیت می‌پندارند. این پژوهش، با هدف تبیین معنای مقبول از دم غنیمت شمری لحظه‌ها به تبیین مبانی قرآنی و وجوه روان شناختی آن و با روش توصیفی- تحلیلی و به کمک کنار هم قرار دادن آیات قرآن کریم نگاشته شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که دیدگاه غنیمت شمردن لحظات، محصول توجه توامان به ربوبیت الهی و اختیار و عزم انسان و از ملزومات اعتقاد به معاد و حیات جاودانه است.