نظریه همروی و نواندیشی دینی

نظریه همروی در چهار سطح قابلیت طرح دارد. در سطح معرفت شناختی، مدعا این است که عقل، نقل، تجربه، شهود و تاریخ با هم تضاد ندارند، و نهایتاً یک هدف را دنبال می کنند. در سطح دوم، یعنی همروی روش شناختی، این نظریه بین روش های متن گرایانه و زمینه گرایانه، ادله متنی و فرامتنی، و روش های کمی و کیفی و تفهمی پل می زند و به «راه سوم» اعتقاد دارد. در حوزه اندیشه سیاسی اسلام، همروی فلسفه سیاسی و فقه سیاسی قابلیت طرح دارد. پیشینه نسبت سنجی فلسفه سیاسی و فقه سیاسی به فارابی می رسد. در سطح آخر، همروی سنت و تجدد مطرح می شود، که به نوبه خود مستلزم احیای سنت و نقد تراث دینی (در سطح اسلام دو) و دیدگاه نقادانه به مدرنیته است. مسئله محوری در این مقاله، بررسی نسبت نظریه همروی با نواندیشی دینی است. نواندیشی دینی، بر خلاف روشنفکری دینی، سکولار نیست و فقه سیاسی را (در محدوده ای خاص) معتبر می داند. نظریه همروی ذیل گفتمان نواندیشی دینی قرار می گیرد، چرا که قرائتی مردم سالار از دین به دست می دهد، و در عین حال، فقه سیاسی و اجتماعی را معتبر می داند و از سکولاریسم فاصله می گیرد.