شناسایی شاخص های بومی سازی علوم انسانی اسلامی بر بنیاد نظرات نظریه پردازان بومی سازی و اسلامی سازی

علوم انسانی دانش های وابسته به متن اجتماعی خود هستند؛ این دسته از علوم متاثر از فرهنگ و آداب و رسوم و سنن و در کل بوم هر جامعه ای می باشند و در مقابل بر روی آنها تاثیر می گذارند، بنابراین از جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت خواهند بود. یکی از آسیب های جدی علوم انسانی در کشور ما این است که ما هم اکنون در علوم انسانی در عوض تولید علوم انسانی بومی متناسب با جامعه اسلامی خود، اغلب در حال تکرار مطالب وارداتی غربی هستیم که ممکن است چندان هم به روز نباشد، در حالی که به اعتقاد برخی این مطالب با زیست و بوم ما همخوانی ندارد. از همین رو ضروری به نظر می رسد تا به تحول و نوآوری در این عرصه دست ببریم. به اعتقاد اندیشمندان یکی از راهکارهای عملی برای این هدف، بومی سازی علوم انسانی می باشد. یکی از ابتدایی ترین اقدامات جهت بومی سازی علوم انسانی، شناسایی شاخص های مربوطه است. از همین رو در پژوهش حاضر سعی شده تا شاخص های اصلی و فرعی بومی سازی علوم انسانی در ایران اسلامی شناسایی و اعتبار بخشی شوند. روش مورد استفاده برای شناسایی شاخص های مورد نظر، روش نظریه پردازی داده بنیاد و روش مورد استفاده برای اعتبار بخشی به شاخص های شناسایی شده، روش دلفی می باشد. در نهایت شانزده شاخص به عنوان شاخص های اصلی بومی سازی علوم انسانی در ایران شناسایی شدند که عبارتند از بهره مندی از میراث علمی بشری در حد امکان، برآوردن نیازها (نیازسنجی)، انتقادی بودن، متناسب بودن (سازگاری) با شرایط جامعه، متناسب بودن با مبانی، بهره مندی از میراث علمی ایرانی- اسلامی، بازسازی علوم به تناسب نیاز، نظرورزی عالمانه، مسئله محوری، نوآورانه بودن، بازسازی میراث علمی ایرانی- اسلامی، اصلاح منابع معرفتی، بازتولید جهان پسند، تولید علم بر پایه مبانی دینی، مستدل بودن، فهم درست میراث علمی بشری در قالب گفت و گوهای جمعی.