ابعاد بنیادین تمدن نوین اسلامی در تدوین مستندات توسعه کشور با تاکید بر سند آمایش سرزمین (آمایش بنیادین)

هدف نهایی انقلاب اسلامی رسیدن به تمدن نوین اسلامی در زنجیره ای منطقی و مستمر است که برای تحقق آن بایستی پنج مرحله انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه(کشور) اسلامی و تمدن اسلامی پشت سر گذاشته شوند. پس از وقوع انقلاب اسلامی و تشکیل نظام جمهوری اسلامی ایران که ارکان، عناصر و ابعاد آن در قانون اساسی متجلی است و البته هنوز به طور کامل تحقق پیدا نکرده است، عبور از سه گام دیگر، در زنجیره تحقق تمدن نوین اسلامی نیازمند طی فرایندی خردمندانه است. نیل به این هدف مستلزم وجود عزم و اراده ملی برای پیشرفت و تعریف الگوی متناسب با مقتضیات جامعه در و وجود یک نقشه راه است تا بتواند ضمن به دست دادن قابلیت ها و فرصت های توسعه از یکسو و تنگناها و چالش های فعلی و آتی، از سوی دیگر، با بهره گیری از تجارب پیشین، مطلوب ترین مسیر توسعه در تحقق فرآیند تمدن نوین اسلامی را فرا روی جامعه قرار دهد.سرزمین ما ایران اسلامی که مادر همه تاریخ، سنت و فرهنگ ماست و همواره در پیچ و خم های تاریخی سرفراز و استوار باقی مانده است مدت مدیدی است که در وضعیت مطلوبی بسر نمی برد. در چنین وضعیتی، ضرورت دارد همه کسانی که به نوعی از این سرزمین برخاسته و هویت خویش را از آن دارند، متعهدانه و دلسوزانه به خروج از این وضعیت و دستیابی به موقعیت مطلوب، اهتمام ورزند و مسیر آن را در جهت سعادت آیندگان و فرزندان این مرز و بوم که همانا تحقق تمدن نوین اسلامی است هدایت نمایند.از همین رو، تدوین مستندات توسعه کشور و بویژه تدوین سند آمایش سرزمین که با توجه به دامنه شمول و اثر بخشی آن، زیربنایی ترین سند توسعه و انسجام بخش ترین آنها جهت کلیه اسناد برنامه ریزی برای پیشرفت کشور بشمار می رود، ضرورتی تام در طی فرآیند فوق خواهد داشت و به عنوان سندی جامع، می تواند میثاق تمامی دست اندرکاران کشور بوده تا با رویکردی فراگیر و یکپارچه، سیمایی مطلوب از طرح ریزی سازمان فضایی و بهینه توسعه کشور ارائه دهد. به همین منظور این مقاله در پی آن است تا مدخلی برای تبیین ابعاد بنیادین تمدن نوین اسلامی در تدوین مستندات توسعه کشور و بویژه تدوین سند آمایش سرزمین فراهم نماید. مقاله حاضر متناسب با طرح مسئله، اهداف و ماهیت پژوهش در زمره پژوهش های بنیادی محسوب شده که در آن از روش تحلیل محتوا و بهره گیری از مطالعات اسنادی و تجزیه و تحلیل داده های ثانویه استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که ابعاد بنیادین نه گانه عدالت، سلامت، امنیت، معرفت، معنویت، آزادی، ثروت، قدرت و منزلت و همچنین توسعه همه جانبه، متوازن و پایدار از منظر اسلامی در تدوین مستندات توسعه کشور به عنوان سه مولفه کلیدی تحقق تمدن نوین اسلامی باید مورد توجه و ملاحظه قرار گیرد.