جایگاه صلح در دعوی حقوقی

صلح و سازش به خاطر طبیعت مهر پذیر انسانها و گرایش ذاتی آنها به آشتی و مودت به عنوان اوّلین قانون طبیعی خلقت در زمینه نهاد دادرسی و رفع تنازع به شمار می آید و از راه های مهم حل اختلافات بین اشخاص در حقوق ایران است. صلح در مقام تنازع یا صلح مبتنی بر تسامح که صلح دعوی نیز نامیده می شود و موضوع اصلی این تحقیق نیز می باشد، از اقسام عقد صلح مندرج در قانون مدنی است و تابع قواعد عمومی قراردادها می باشد و به لحاظ کاربردی که در حل و فصل دعاوی دارد (سازش در دعاوی )، یکی از عوامل پایان بخش به دعوی و اختلاف در کنار احکام و قرارهای نهایی در آیین دادرسی مدنی هم قرار گرفته، هر چند که از اصل خود یعنی همان ریشه حقوق مدنی حتی در حل و فصل دعاوی نیز دور نیفتاده است. تفاوت اصلی سازش و صلح دعوی در این است که سازش چه پیش از اقامه دعوی در دادگاه و چه پس از اقا مه ی دعوی در دادگاه، تنها شامل دعوای موجود می شود نه دعوای محتمل، حال آنکه صلح دعوی شامل دعوی موجود و محتملی می شود که حتماً لازم نیست در دادگاه نسبت به آنها طرح دعوی شده باشد، بلکه صرف وجود دعوای موجود و محتمل کافی است که باعث شود طرفین اقدام به انعقاد صلح دعوی بین خود نمایند.