تحلیل تاریخی- جامعه‌شناختی پایان تمدن‌های انسانی با تاکید بر نهج البلاغه

زمینه و هدف: تمدن عصاره فرهنگ، معرفت، دانش و خلقیات یک اجتماع است که در یک پروسه تاریخی تشکیل می‌شود. تمدن بازنمای اوضاع سیاسی، حکمرانی، هنجارهای اجتماعی و مدارای اجتماعی یک ملت تلقی می‌شود. همه اجتماعات برحسب نوع نظام سیاسی خود دارای تمدن‌هایی هستند و این دستاورد درگذر تاریخ با فرارو و فرودهایی همراه بوده است. هدف اصلی پژوهش فعلی این است که بسترهای تاریخیجامعه‌شناختی فروپاشی تمدن‌های انسانی چیست؟ پژوهش فعلی به روش تاریخیاسنادی با مراجعه به تاریخ و نظریه‌های جامعه‌شناختی نشان می‌دهد که تمدن‌ها همیشه زنده و پویا نمی‌مانند و سرانجام، مسیر انحطاط را در پیش می‌گیرند که حوادث تلخ فراز و نشیب آن‌ها درآیات الهی، نهج‌البلاغه، مطالعات و اسناد تاریخ مشهود هست. در این میان عمده‌ترین علل فروپاشی تمدن‌های بشری در بعد الف. تاریخی (فقدان رهبری کارآ، کاهش عملکرد نظام سیاسی، نزاع قومیمدنی، توسعه آشفته، حکمرانی نامناسب) و ب. جامعه شناختی (رواج بی‌عدالتی اجتماعی، زوال اعتماد سیاسی، فساد اجتماعی، نپیوتیسم، نابرابری اجتماعی، دین‌گریزی و مصرف‌گرایی، فردگرایی منفی اجتماع، آنومی اخلاقی) قابل‌تفکیک و سنخ بندی هستند.

Historical-sociological analysis of the end of human civilizations with emphasis on Nahjul Balagha

Background and Aim: Civilization is the essence of culture, knowledge and temperament of a society that is formed in a historical process. Civilization is considered to represent the political situation, governance, social norms and social tolerance of a nation. All societies have civilizations according to their type of political system, and this achievement has been accompanied by ups and downs throughout history. The main purpose of the current research is to determine the historicalsociological contexts of the collapse of human civilizations. Current historicaldocumentary research with reference to history and sociological theories shows that civilizations do not always survive, change and finally take the path of decline. These bitter ups and downs are evident in divine verses, Nahj alBalaghah, studies and historical documents. . Among these, the main causes of the collapse of human civilizations in dimension are firstly, historical (lack of effective leadership, diminishing political system performance, ethniccivil strife, turbulent development, inadequate governance) and secondly, sociological (prevalence of social injustice, decline of political trust, social corruption, nepotism, social inequality, apostasy and consumerism, negative individualism of society, moral anomie) which are separable and classifiable.