جایگاه معماری در بسط تفکر توحیدی از منظر فقه و فلسفه سیاسی

تببین جایگاه معماری در بسط تفکر توحیدی آن هم از منظر فقه  و فلسفه سیاسی هرچند بدیع به نظر آید با این همه اما قدمتی کهن در متون فقهی و فلسفه سیاسی دارد. مدینه یا شهر در فلسفه سیاسی اسلامی، تنها مکان مادی حیات بشر نبوده بلکه منظومه‌ای از ارتباطات مادّی است که مبتنی بر نوعی تفکر، اندیشه و معرفت است. فیلسوف سیاسی که رسالت تعیین اولویت و تقدم ارزش‌ها بر یکدیگر را به عهده ‌دارد، بسته به اهمیت دادن به هرکدام از ارزش‌های اساسی موردنظر خویش، به توصیه پیرامون ساماندهی امور مادی شهر و شهرسازی همت خواهد گمارد. فیلسوف سیاسی اسلامی به‌رغم آن‌که با نگاه توحیدی به تاسیس جامعه و تبیین ارکان آن، از سبب اول تا رئیس اول و سایر اعضاء مدینه می‌پردازد، آنگاه‌که سخن از کیفیت افعال و تطابق آن با مقاصد شارع و غایات جامعه است، سخن از «صناعت فقه» به میان می‌آورد.  این بیان حاکی از نگاهی توحیدی از ابتدای تاسیس مدینه تا رسوخ این نگاه در تمامی لایه‌‌های آن است. در این مقاله تلاش بر این است تا ضمن تبیین جایگاه معماری و اهمیت آن در نگاه فیلسوفان سیاسی، ظرفیت آن در بسط تفکر توحیدی و نقش فقه در این رسالت را در حوزه تمدن اسلامی مورد بررسی قرار دهیم.

The place of architecture in the development of monotheistic thought from the perspective of jurisprudence and political philosophy

Explaining the place of architecture in the development of monotheistic thought from the perspective of jurisprudence and political philosophy, although it seems original, nevertheless has an ancient history in jurisprudential texts and political philosophy. Medina or city in Islamic political philosophy is not only the material place of human life but also a system of material relations that is based on a kind of thinking, thought and knowledge. The political philosopher who has the mission of determining the priority and precedence of values ​​over each other, depending on the importance of each of his basic values, will try to advise on organizing the material affairs of the city and urban planning. The Islamic political philosopher, despite his monotheistic view of the establishment of society and the explanation of its principals, from the first cause to the first president and other members of Medina, when it comes to the quality of actions and their conformity with the religion’s intentions and goals of society, speaks of &industrial jurisprudence&. This statement indicates a monotheistic view from the beginning of the founding of Medina to the spreading of this view in all the aspects of the city life. In this article, while explaining the position of architecture and its importance in the eyes of political philosophers, we try to examine its capacity in the development of monotheistic thinking and the role of jurisprudence in this mission in the field of Islamic civilization.