نقد اسطوره‌ای آثار منیر فرمانفرماییان به روش اسطوره‌سنجی ژیلبر دوران

آثار تجسمی، بستر مناسبی جهت ظهورعمیق‌ترین تفکرات بشر از جمله ببنش اساطیری بوده‌ و در هر دوره‌ و جغرافیایی، می‌توان بروز آن را در این آثار پی گرفت. بررسی و خوانش این آثار، به صورت روشمند، می‌تواند حقایقی را که پس عناصر بصری، مستتر شده، آشکار سازد. منیر فرمانفرماییان، با تاکید بر کارکرد آینه‌ها بیان و محتوای نوینی را ارائه نموده که پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و بهره‌گیری از روش اسطوره‌سنجی، به نقد و تحلیل پنج اثر شاخص این هنرمند که در یک دوره ده ساله خلق شده‌اند، پرداخته و به این سوال که آثار این هنرمند بر مبنای کدام کهن‌الگوها و نمادها خلق شده و اسطوره‌ی شخصی و پنهان در آثار او چیست؟ پاسخ داده است. یافته‌ها نشان می‌دهد آینه به عنوان کارماده و کاربست هندسه مقدس با منشاء معماری در ساحت هنر پاپ و یا کانسپچوال در مرحله نمادسنجی، بر وحدت در عین کثرت، فرزانگی و اشکال مانند لابیرنت، مربع، شش‌ضلعی و مانند آن‌ها بر نماد مونث و زنانگی دلالت دارد. در مرحله روان‌سنجی، زمینه‌های آشنایی با هنر سنتی ایران و نیز تاثیر پذیری از تصاویر مبهمی که در آینه‌های شاهچراغ و نیز دستبافته‌ها و دیگر صنایع دستی ایرانی و تلفیق آنها با هنر معاصر نشان داده شده و در مرحله‌ی اسطوره‌سنجی نیز، اسطوره‌ی سیمرغ، اسطوره مسلط بر آثار اوست به نحوی که بازتاب هندسی تصویر شخص در هر اثر، معرفتی نوین از مفهوم وحدت و کثرت را در اذهان سبب شده و شهود معرفتی از «من حقیقی» را به مخاطب ارائه می‌دهد.

mythocritique of mounir farmanfarmaian’s works using the method of gilbert durand ’s myth analysis

visual works are suitable platforms for the emergence of the most profound human thoughts, including mythological thoughts, and in every period and geography, its emergence can be traced in these works. studying and reading these works, in a methodical way, can reveal the truths that are hidden behind the visual elements. mounir farmanfarmaian has presented a new expression and content by emphasizing the function of mirrors. the current research has analyzed five works of this artist that were created in a period of ten years, using the descriptive analytical method and the use of the myth analysis method. the findings show that the mirror as a work material and the use of sacred geometry with its architectural origin in the field of pop or conceptual art in the symbology stage, indicates unity while plurality, wisdom, and shapes such as labyrinth, square, hexagon and the like are a symbol of femininity. in the psychometric stage, the impressionability of the vague images in shahcheragh mirrors as well as handwoven and other iranian handicrafts and their integration with contemporary art is shown, and in the mythometric stage, the myth of simorgh is the dominant myth in his works in such a way that the geometric reflection of the image in each work, a person has created a new knowledge of the concept of unity and plurality in the minds and presents the epistemological intuition of the real me to the audience.