تحلیل زمینه های فرهنگی امکان تحقق جامعه مدنی در ایران (مورد مطالعه: فضای مجازی)

تحقیق حاضر به شناسایی و تحلیل زمینه ها/پیشران ها فرهنگی امکان تحقق جامعه ی مدنی در ایران با تاکید بر فضای مجازی می‌پردازد. روش پژوهش، روش تحلیل ساختاری است. فرایند کار در تحقیق حاضر به گونه‌ای بوده است که در ابتدا از بررسی تحقیقات تجربی پیشین و مطالعات نظری، پیشران‌های کلیدی و تاثیرگذار فضای مجازی که بر امکان تحقق جامعه مدنی در جامعه ایران تاثیرگذار هستند، استخراج شده است. در مرحله بعد، از طریق نرم‌افزار micmac به ایجاد و تحلیل ماتریس تاثیر متقاطع پیشران‌ها پرداخته شد. برای این کار از نظرات 12 نفر از کارشناسان و خبرگان دانشگاه که در زمینه فضای مجازی، علوم سیاسی، رسانه و ارتباطات و جامعه‌شناسی صاحب‌نظر بوده‌اند استفاده شده و تمامی پیشرانها در معرض داوری اساتید صاحب‌نظر قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که از بعد تاثیرگذاری پیشرانها، آگاهی‌بخشی مدنی در درجه اول، گردش آزاد اطلاعات در درجه دوم، تکثرگرایی و تقویت قدرت اجتماعی نهادها و احزاب هر دو به صورت مشترک در درجه سومِ میزان تاثیرگذاری در حوزه تحقق جامعه مدنی قرار دارند. و در نهایت سه پیشران گردش آزاد اطلاعات ، شکل گرفتن گفتمان‌های مختلف و تقویت قدرت اجتماعی نهادها و احزاب به عنوان متغیرهای تنظیمی و متعادل شناسایی شد به این معنی این پیشرانها می‌توانند در حوزه تحقق جامعه مدنی موثرتر باشند و با برنامه‌ریزی و سیاستگذاری بر روی این پیشرانها می‌توان در تحقق جامعه مدنی گام برداشت.

analyzing the cultural contexts of realizing the possibility of a civil society in iran

this research seeks to identify and analyze the key motivations of realizing the possibility of a civil society in iran by emphasizing on cyberspace. the research uses the structural analysis (mic mac) methodology. the process applied in this research starts by studying the empirical research literature and theoretical studies, and deducts the key motivations of the cyberspace which are influential on the possibility of realization of a civil society in iran. in the next step the micmac software was used to create and analyze the matrix of the intersecting motivations. in order to do so the ideas of 12 academic experts and intellectuals who are professionally working on cyberspace, political studies, media and communication and sociology have been sought to proofread all the motivations. the research results show that after the motivations impact, public awareness in the first grade, the free flow of information in the second grade, the pluralism and strengthening the social institutions and parties_ both at the same time_ are ranked in the third grade of influence on the realization of the civil society. finally, the three motivations of free flow of information, creating various discourses and strengthening the social institutions and parties were identified as regulatory and balancing variations which means these motivations can have positive impacts on realizing the civil society. we can realize the civil society by planning on and creating policies for managing these motivations.