رده‌ شناسی واجی همخوان‌های گرفته زبان‌ کردی از نظر عملکرد حنجره

حنجره انسان می تواند همخوان های گرفته (انسدادی ها، انسایشی ها و سایشی ها) را با دو مشخصه واک] و [دمش] تولید کند. در حالی که همخوان‌های رسا (غلت‌ها، روان‌ها و خیشومی‌ها) دارای مشخصه ذاتی [واک] هستند و در نتیجه همیشه واک‌دارند. این‌که آیا مشخصه‌ [گستردگی چاکنای] در کردی نیز مانند زبان فارسی مشخصه‌ زیربنایی است یا نه، می تواند این دو زبان ایرانی را در یکی از دو دسته زبان های دمشی و زبان های واک رده‌بندی کند. شواهد آکوستیکی داده‌های این تحقیق از صدای چهار مرد کرد سنندجی به دست آمده است که واج های کردی سنندجی را در بافت از قبل مشخص شده در جایگاه آغازین؛ میان واژه و آخر واژه تلفظ کرده اند. نتایج، پس از تجزیه و تحلیل آکوستیکی، جهت بررسی فرایندهای واجی در چارچوب نظریه حنجره ای ارئه می شود. در این مقاله نشان داده شد که براساس شواهد آکوستیکی و رفتار واجی همخوان های سایشی در زبان کردی برخلاف زبان فارسی، اما مانند زبان فرانسوی و اسپانیولی مشخصه‌ [واک] در آن زیربنایی است ولی همخوان‌های انسدادی و انسایشی زبان کردی مانند زبان فارسی و انگلیسی عمل کرده و مشخصه‌ نماینده دمش یعنی[spread]  در بازنمود واجی آن قرار دارد.