تحلیلی بر پدیده هماهنگی ممیزه گردی به لحاظ رده‌شناختی درگونه‌های ترکی رزن، تبریز و استانبولی بر پایه نظریه بهینگی

هدف این مقاله ارزیابی کارآمدی نظریه بهینگی در بررسی پدیده هماهنگی گردی درگونه های ترکی رزن، تبریز و استانبولی است. در این پژوهش، به این دو پرسش اساسی پاسخ داده می‌شود که کارایی نظریه بهینگی در تبیین هماهنگی ممیزه گردی در سه گونه مور بحث تا چه میزان است و در چارچوب نظریه بهینگی به لحاظ رده‌شناختی، گونه‌های مورد بحث در صورت تنوع رده‌شناختی (تفاوت در طبقه زبانی) در چند طبقه زبانی قرار می‌گیرند. نتایج حاکی از آن است که نظریه بهینگی در تبیین پدیده هماهنگی ممیزه گردی در گونه‌های مورد بحث بسیار کارآمد است؛ به طوری که برای نمونه از بین صورت‌های مشابه و به کار رفته در گونه‌ها به راحتی با جابجایی محدودیت‌ها می‌تواند صورت بهینه را تبیین نماید و با وجود قرابت بسیاری که این گونه‌ها درحوزه‌های نحوی، صرفی و... دارند، به لحاظ رده‌شناختی متفاوت هستند. بدین معنی که، این سه ‌گونه در فرآیند هماهنگی گردی در سه طبقه زبانی فرضی a, b, c قرار می‌گیرند که به خوبی در تابلوهای تحلیلی بهینگی می‌توان آن‌ها را اثبات کرد.

An Analysis of Rounding Harmony in the Case of Typological View in Turkish Varieties of Razan, Tabriz, and Istambul Based on Optimality Theory

The present research is focused on the assessment of the efficiency of Optimality theory within Iranian (Razan and Tabriz) and Istanbul varieties of Turkish. The main research questions are as followed: 1. How much can the Optimality theory be effective in exploring the Turkish varieties? 2. Are there any typological differences in categorizing the varieties under consideration? If yes, how are they? The research results demonstrate that The Optimality theory in exploring rounding harmony in the varieties under consideration is very effective. For instance, it can realize the optimal form among the similar forms which are used in them by substituting restrictions. Despite the similarities observed within the syntactic, morphological, and other areas of the three varieties, within their typological area differences are detected, according to which the three systems can be classified in triple hypothetical categories of A, B, and C which can be proved within the tableaux of Optimality analysis.