بررسی فرایندهای تضعیف در گویش سیستانی براساس واج‌شناسی خودواحد

در واج​شناسی خودواحد، گلداسمیت (1976) بازنمایی واجی را از حالت خطی به‌صورت غیرخطی در زبان​های نواختی بسط داد. به دلیل غیرخطی‌بودن و وجود ساختار لایه​ای در این دیدگاه، پژوهش حاضر با استفاده از دو فرایند اصلی گسترش و قطع مطرح​‌شده در واج‌شناسی خودواحد به بررسی فرایندهای تضعیف در گویش سیستانی می​پردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش به‌صورت توصیفیتحلیلی است. به این منظور، 20 گویشور مرد، مسن، کم‌سواد و روستایی به ‌صورت تصادفی انتخاب شدند و داده‌های زبانی با استفاده از ضبط گفتار آزاد و مصاحبه با آن‌ها جمع​آوری شد. سپس، داده‌های مورد‌ نظر از جمله​های ضبط‌شده استخراج و آوانگاری شدند. قواعد واجی به کار رفته در پیکره زبانی براساس واج​شناسی خودواحد توصیف و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد اعمال فرایند گسترش در گویش سیستانی به‌صورت فرایندهای کامی‌شدگی، نرمکامی‌شدگی​ و ملازی​شدگی همخوان​های خیشومی، همگون‌سازی جایگاه تولید و سایشی‌شدگی همخوان‌های انسدادی رخ می​دهد. همچنین، فرایند گسترش در واکه​ها نیز به ‌صورت خیشومی​شدگی واکه اعمال می​شود. علاوه بر این، فرایند قطع واج‌های آغازین /h/ و /ʔ/ در واژه‌های قرضی، واج​های پایانی /n/، /t/، /d/، /h/ و /ʔ/، حذف واج‌های /h/ و /ʔ/ میانی در واژه‌های قرضی و حذف مشخصه واکداری از واج واکدار پایانی پیشین رخ می​دهد.

The Study of Lenition Processes in Sistani Dialect Based on Autosegmental Phonology

Goldsmith (1976), in Autosegmental Phonology, has extended the phonological representation from linear to nonlinear order in tonic languages. Because of the nonlinear specification and the existence of layering construction of this theory, the present study deals with Lenition processes in the Sistani dialect in terms of spreading and delinking principles as proposed in autosegmental phonology. The method of this research is descriptiveanalytic. To this end, 20 male, old, low educated and rural Sistani dialect speakers have been selected by random. The data has been gathered by interviewing and recording their free speech. Then the relevant data were extracted from the recorded sentences and transcribed. The phonological rules of the data have been described and analyzed based on the principles of autosegmental phonology. The research results show that the spreading process in the Sistani dialect occurs in the form of processes including palatalization, velarization, and uvularization of nasal consonants, and place of articulation assimilation as well as spirantazation of stop consonants. Moreover, the spreading process happens in vowels in the form of nasalization as well. Also, delinking process takes place in deleting initial consonants /h/ and /ʔ/, final consonants /h/, /ʔ/, /n/, /t/and /d/, middle consonants /h/ and /ʔ/ and deleting voiced feature at the end of words.