واکاوی تطبیقی طرح‌ واره‌های تصویری سروده‌های کودکانه‌ فارسی و کُردی

طرحواره‌ تصویری، یکی از رویکردهای معناشناسی شناختی است که در آن تجارب آدمی از دنیا، ساخت‌های مفهومی را در ذهن می‌آفریند که قابل انتقال بر سطح زبان هستند. از این‌رو، تجاربی تجسم‌ یافته در درون نظام مفهومی، منجر به تولید طرحواره‌های تصویری می‌شوند. پژوهش حاضر بر آن است با رویکردی تطبیقی برخی از فرایندها و ساخت‌های مفهومی در معنا‌شناسی شناختی را در قالب طرحواره‌های تصویری در سروده‌های کودکانه‌ فارسی و کُردی بررسی کند تا نشان دهد که در ادبیات کودکانه‌ این دو زبان، ساخت‌های مفهومی چگونه به درک حوزه‌های انتزاعی در شعر کودکان کمک می‌کنند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که بیشتر طرحواره‌های تصویری در سروده‌های کودکانه‌ فارسی و کُردی از نوع حرکتی است که دلیل آن را می‌توان در مضمون سروده‌ها یافت؛ زیرا مفاهیمی چون بازی یا کار، نیازمند جنبش و فعالیتند. جایگاه دوم را طرحواره‌ تصویری قدرتی می‌گیرد که این هم به دلیل رویکردهای تربیتی است که به کودکان آموزش داده می‌شود تا برای دستیابی به دنیای آرمانی موانع را از پیش رو بردارند. طرحواره‌ حجمی در جایگاه سوم قرار می‌گیرد که دلیل آن هم به بیان دستیابی به مفاهیم انتزاعی همچون غم، آرامش و شادی در ظرف مکانی ملموس و محسوس برمی‌گردد.