بررسی ترفیع معنایی در ترجمۀ کردی رباعیات خیام از عبدالرحمان شرفکندی

این مقاله به بررسی عوامل ایجاد ترفیع معنایی در ترجمه‌ عبدالرحمان شرفکندی از رباعیات خیام پرداخته است؛ برای این هدف از روش تحقیق کیفی، از نوع تطبیقی- تحلیلی استفاده ‌شده  و روش کار به این صورت است که نخست رباعی‌هایی که می‌توان آن ها را در حوزه‌ ترجمه‌ آزاد قرار داد، مشخص شدند و پس از تطبیق اشعار کردی با فارسی، به بررسی افزایش ها و تغییرات در سطوح مختلف زبان پرداخته شد و در نهایت کارکرد آن ها و میزان تاثیرشان در ایجاد ترفیع معنایی بررسی ‌شده است. نتایج حاکی از آن است که «افزایش» در ترجمه بیشتر مشاهده می‌شود و نقش موثرتری در ترفیع معنایی دارد. بررسی کارکرد این افزایش‌ها نشان می‌دهد هدف اصلی مترجم، صراحت در بیان ایدئولوژی و رفع ابهام‌های مربوط به آن است. این موضوع سبب شده تا معنا که در برخی ابیات در شعر خیام در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، تصریح و گاهی تفسیر شود و معنا ترفیع یابد. علاوه بر این، بررسی تغییرات و نقش آن ها در ایجاد ترفیع معنایی نشان می‌دهد که تغییرات ناشی از تاثیرات فرهنگی و با هدف معادل‌یابی‌های فرهنگی و متناسب با زبان کُردی انجام‌ و سبب شده تا خوانندۀ کردزبان با ترجمه انس بیشتری بگیرد و بتواند مفاهیم را بهتر درک و فهم کند. آنچه در این تغییرات بسیار مهم جلوه می کند، مشاهده‌ تغییرات در ابعادی از ایدئولوژی شاعر است که با اسلام و ذهنیت دینی مخاطبان امروزی تطابقی ندارد.