شیکاریی شیعری کوردیی منداڵان ( منداڵ و ژینگە و هۆنراوەی ژینگەیی وه ک نموونە)

بە پێچەوانەی سەدەکانی ڕابردوو کە بایەخێکی ئەوتۆ بە منداڵ و گوتاری منداڵانە نەدرابوو، ئەمڕۆکە منداڵ وەک کەسایەتییەکی هەستیار و گرینگ ناسراوە. لەم نێوەدا ئەدەبی منداڵان وەک یەکێک لەو بەستێنانەی کە هۆی پێوەندیی زیاتری منداڵ لەگەڵ دنیای دەوروبەریدا و ئاوێتەبوونی لەگەڵ حەز و خواستێکی منداڵانەیە، زۆر زیاتر لە پێشوو بایەخی پێ‌دەدرێت. لە ئەدەبی منداڵاندا شیعر دەور و پێگەیەکی تایبەتی هەیە و بەهۆی ئەوەی شیعری منداڵان هەڵگری کۆمەڵێک تایبەتمەندی تایبەت بە خۆیەتی، نووسینی هەستیارییەکی بەرچاوی دەوێت. لەم توێژینەوەیەدا دوای تاوتوێی چەمکی منداڵ و قۆناغەکانی منداڵی، دوو بەرهەمی تایبەت بە منداڵان بە ناوەکانی منداڵ و ژینگە و هۆنراوەی ژینگەیی بەپێی پێوەرەکانی ئەدەبی منداڵان خوێندنەوەیان بۆکراوە. شێوازی ئەنجامی ئەم توێژینەوەیە وەسفی– شیکارییە. لەم توێژینەوەیەدا وێڕای شیکردنەوەی تایبەتمەندییەکانی شیعری منداڵان لە دوو بەرهەمی دەست‌نیشان‌کراو، لێکدانەوەی گشتی بۆ ناوەرۆکی شیعرەکان کراوە. ئەنجامی لێکۆڵینەوەکە دەریدەخەن ئەم شیعرانە بەپێی حەز و خواستی منداڵانە نەنووسراون و زیاتر تێکەڵ‌بوونی چەمکەکانی گەورەساڵانە کە بە سەر دەقێکی منداڵانەدا سەپێندراون. لەبەرچاونەگرتنی شێوازی هۆنینەوەی شیعریی منداڵان، نەبوونی چەمکی خەیاڵ و وێنەی خەیاڵی تایبەت بە منداڵ، بوونی کۆمەڵێک هێما، خوازە و درکەی تایبەت بە شیعری گەورەساڵان و دەرکەوتنی لایەنی ئامۆژگاری شیعرەکان، ئاکامی هەڵسەنگاندن و شیکاریی ئەو دوو بەرهەمە شیعرییەیە کە لە باشووری کوردستان چاپ و بڵاو کراونەتەوە.

analyzing kurdish children’s poetry: a case study of children, environment, and environmental poetry

in contrast to previous centuries, where children and their literature were not considered important, they are now recognized as significant. meanwhile, literature, as one of the contexts that connect children to the world around them, is now more intertwined with their childish feelings, pleasure, and desires. in literature, poetry holds a special place, and when it comes to children’s poetry, it requires a delicate approach due to its specific standards.  the present study aims to analyze children and childhood stages in two poetic works for children, while evaluating their poetic characteristics according to the theoretical standards of children’s poetry. the research method employed in this study is analytical, and data is collected through library research. the findings of the study suggest that the analyzed works do not take into account children’s feelings and desires. instead, adult themes are imposed upon children’s texts. the works also disregard the standards of children’s poetry, lacking in children’s poetic language and imagination in both content and form. additionally, the use of multiple symbols, ironies, and didactic language are among the characteristics observed in the two poetic works published in southern kurdistan.