بررسی تطبیقی اندیشه‌های اجتماعی در اشعار ملا معروف کوکه‌ای و معروف الرصافی

ادبیات همواره در فراز و نشیب‌های تاریخ، همراهِ مردم بوده و در اصل ارزش ذاتیِ آن در پرداختن به مسائلِ جامعه است. بر این اساس، توجّه به مباحثِ اجتماعی، سرلوحۀ شعر معاصر بوده و اکثر شاعرانِ این دوره، مفاهیم اجتماعی را در شعر خویش مطرح و برای حلّ مشکلات آن کوشیده‌اند. ملا معروف کوکه‌ای و معروف الرصافی، شاعران کُردِ معاصرِ مُکریان و عراق، تعهّد به مسائل اجتماعی، بخش بزرگی از دغدغه‌های ذهنی آنان را تشکیل می‌دهد. آنها در آثار خویش در برابر مسائل اجتماعی واکنش نشان داده، و دردها و تنگناهای جامعه را بیان نموده، و مردم را از غفلت بیدار کرده، و ناهنجاری‌های اجتماعی را به تصویر کشیده‌اند. در این پژوهش، ضمن معرفی این دو شاعرِ اخلاق‌گرای معاصر کُرد، اشعار آنان با رویکرد اجتماعی بررسی‌ شده است. آنان بخش زیادی از اشعار خود را به بیان مسائل جامعه اختصاص داده‌، و مشکلات مردم را با دقت بررسی کرده‌اند و با نگاهی موشکافانه به این مسائل، چارۀ مشکلات را جسته‌اند. این پژوهش به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و بر اساس مکتب آمریکاییِ ادبیات تطبیقی انجام ‌شده است. نتایج به ‌دست‌ آمده حاکی از آن است که مضامینِ: عشق به وطن، ظلم‌ستیزی، آزادی‌خواهی، مبارزه با ریا و تزویر، دعوت به قیام، نکوهش جهل و غفلت، ستایش صفات نیکو، حقوق ملت، تشویق به فراگیری علم، مذمّت ظلم و ستم، از جمله مولفه‌هایی هستند که نمود بارزی در اشعار آنان دارد و مباحثی چون: عدالت‌طلبی، آزادیخواهی، ظلم‌ستیزی، شجاعت، عشق به ملت و وطن، صبر و شکیبایی، مبارزه با جهل و خرافه، در دیوان آنان از بسامد بالایی برخوردار است.

a comparative study of social thoughts in the poems of mullah ma’rouf kokei and ma’rouf al-rosafi

literature has perpetually accompanied humanity through the tumultuous tides of history, inherently serving as a vessel for grappling with societal issues. in our contemporary era, this enduring tradition remains deeply rooted, with poets playing a pivotal role in addressing these concerns. among them, mullah maruf kokeei and maruf al-rosafi, eminent kurdish poets from regions as diverse as mokrian and iraq, exemplify a profound commitment to social matters. their literary creations serve as poignant reflections of societal struggles, arousing collective consciousness and spotlighting prevailing issues. both poets manifest a resolute dedication to articulating society’s tribulations, delving into the intricacies of these challenges to unearth potential solutions. employing a descriptive-analytical approach influenced by the american school of comparative literature, this study meticulously examines their verses through a social lens. the findings reveal recurring themes that encompass patriotism, resistance against tyranny, the pursuit of freedom, a relentless battle against hypocrisy and deception, calls to revolt, condemnation of ignorance and neglect, and the exaltation of virtuous qualities. furthermore, these poets champion national rights, advocate for the acquisition of knowledge, and vociferously condemn oppression and duplicity. their poetic oeuvre resounds with a clarion call for justice, freedom, anti-tyranny, courage, fervent patriotism, unwavering perseverance, and the ceaseless struggle against ignorance and superstition. these prevailing motifs underscore the enduring relevance of their work, providing an evocative testament to the enduring power of literature in addressing the multifaceted challenges of contemporary society.