تحلیل زبان عرفانی در دیوان محوی

شعر عرفانی از طریق زبانی ویژه و ساختاری استوار در صورت و معنا پدید می‌آید و دقت در آن، میزان موفقیت شاعر را در دسترسیِ خلاقانه به ساحت آن تعیین می‌کند. محوی شاعر بلند آوازه‌ کُرد در سروده‌های خویش از مضامینِ عرفانی بهره می‌برد، تا صور خیال شاعرانه‌ خود را بیافریند و یافته‌های معنوی خویش را به گونه‌ای هنری ارائه ‌دهد. هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیلِ اشعار محوی از منظر خلق مفاهیم عرفانی، توسع مفاهیم صوفیانه برای مضمون‌آفرینی از طریق زبان عرفانی و میزان خلاقیت شاعر در ورود به عرصه‌ زیبایی‌شناسیِ شعر صوفیانه است. پژوهش حاضر به روش تحلیلی و با توجه به برخی مبانیِ نقد و نظریه به ارزیابیِ فرم و محتوای تعدادی از برجسته‌ترین تصاویر شعری در اشعار عرفانیِ محوی پرداخته است. نتایج نشان می‌دهد شاعر در بیان معانی و مفاهیمِ اشعار خویش با تاکید بر نمادپردازی، درک کاملی از مضامین عارفانه و قلمرو شعر صوفیانه دارد و با استفاده از آموزه‌های خویش، تصویرهای بدیعی در اشعار عرفانی خود آفریده است؛ اما به سبب ناتوانی در کاربرد قابلیت‌های زبانِ عرفان و عدم ورود به این عرصه قادر به خلقِ نمادهای ویژه‌ خویش نیست و رمزوارگیِ کلماتِ او اغلب در حوزه‌ استعاره می‌ماند؛ اما در عرصه‌ شکل و فرم، نوآوری‌ها و خلاقیت‌هایی در غزلیات کُردی دارد که قابل توجه می‌نماید. در این پژوهش رابطه‌ زبان و اندیشه‌ وی در این زمینه بر‌رسی می‌شود. در کلیتِ دیوان محوی، وجوه زبانی و معنویِ دریافت‌های عارفانه‌ وی کمتر به فضای بی‌کرانِ نمادآفرینی برای خلقِ تجارب عرفانی می‌پیوندد.

analysis of mystical language in mahvi’s poetry

mystical poems emerge through a special language and a stable structure in form and meaning and accuracy in that determines the success of poets in their creative access to its field. mahvi, a famous kurdish poet, used mystical themes in his poems to create his own poetic imagination and to present his spiritual findings. the main purpose of the present study is to analyze obliterated poems from the perspective of creating mystical concepts, developing sufi concepts for thematic creation through mystical language, and the extent of the poet’s creativity in entering the field of sufi poetic aesthetics. the article evaluates the form and content of some of the most prominent poetic images in mystical poems in an analytical manner. the results show that the poet had a correct understanding of mystical themes and knowledge of the realm of sufi poetry in expressing the meanings and concepts of his poems and emphasizing symbolism and using his teachings, he creates relatively original images in his mystical poems but due to the inability to use the capabilities of the language of mysticism and not entering this field, it is not able to create its own symbols; the mystery of his words often remains in the realm of metaphor. although we find some new meanings in his kurdish poems in the whole of his divan, the linguistic and spiritual aspects of his mystical perceptions are less connected to the infinite space of symbolism for the creation of mystical experiences.