نقدی بر تقسیم‌بندی شاخه‌های زبان کردی بر مبنای حوزه‌ی جغرافیایی

درباره ی تعاریف و تمایزات میان اصطلاحاتی نظیر زبان، گویش و لهجه توافق جامعی میان پژوهشگران حوزه‌های زبان‌شناسی و جامعه‌شناسی زبان وجود ندارد. برخی از پژوهشگران در خصوص مطالعه و بررسی رابطه ی میان زبان و اجتماع، از واژه‌های جامعه‌شناسی زبان و یا زبان‌شناسی اجتماعی استفاده می کنند و بین واژه‌ها و اصطلاحات مذکور تمایز قائل می شوند؛ در حالی که برخی دیگر آنها را یکی می‌پندارند. این مساله در خصوص تقسیم‌بندی زبان کردی نیز وجود دارد و بیشتر پژوهشگران زبان کردی هم درباره ی شاخه ها، گویش‌ها و لهجه های آن و تعداد و شمار آنها نه تنها اختلاف نظر دارند، بلکه مبنای تقسیمات آنها بیشتر محل و سکونت جغرافیایی و نه مشخصات و عناصر زبانی است. مطالعه ی پیش رو، نخست به اختصار به بررسی تاریخی و جغرافیایی زبان کردی می پردازد و طبقه‌بندی و تقسیماتی را که از سوی محققین حوزه ی زبان شناسی ارائه شده است، مورد بررسی و نقد قرار می دهد. در پایان، نتیجه گیری می شود که این نوع طبقه بندی دارای ایرادها و اشکالات فراوانی است. همچنین، پیشنهادهایی برای تقسیم بندی نوین در زبان کردی و شاخه های آن آورده می شود.

A Critical Review of Kurdish Language Branches Based on Geographical Residency

There is no unanimous agreement among linguists and sociolinguists regarding the definition and distinction among terms and concepts of language, dialect and accent. Even some researchers, who study the relationship between language and society, employ both sociolinguistics and sociology of language differently to make a distinction between both of them, while some other use them interchangeably just to say that both are the same. The same issue can also be observed regarding the Kurdish language division, its branches, dialects, accents, and even the numbers of the branches. That is, most researchers who study Kurdish language are in disagreement regarding not only the definition of the terms and the number of Kurdish branches, dialects and accent but also in the basis on which the the divisions and definitions are done and most of them do it geographically rather than considering linguistics elements and features. This paper, firstly study the historical and geographical aspects of Kurdish language and put under criticism all those Kurdish language divisions done by the researchers in the field of Kurdish language study. Then, the researcher concluded that the current Kurdish language divisions are all suffer serious problems. Finally, the researcher offers new suggestions and directions for future divisions as well as approximate places in which Kurdish language and its major branches are distributed.