بررسی فرایند نوستالژی در اشعار محمدامین شیخ الاسلامی، «هێمن»

واژة نوستالژی که در زبان فارسی از آن با عنوان «غم غربت»  یاد می شود به معنای احساس غم و دلتنگی برای خاطرات از دست رفته‌ی گذشته است. خاطراتی که با یادآوری آن، فرد دچار غم و اندوه می شود و نوعی دلتنگی بر او سایه می افکند. مهمترین عواملی که باعث به‌وجود آمدن حس نوستالژی می شوند شامل: حسرت روزهای خوش دوران کودکی، زندان یا  مهاجرت، جنگ و از دست دادن استقلال کشور و... است. شاعران بومی و محلی از جمله شاعران کُرد زبان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اشعار آن ها تجلی گاه مناسب و درخوری برای نشان دادن این حس درونی است. بزرگترین مظاهر نوستالژی را می‌توان در اشعار این شاعران یافت. آن ها در اشعارشان همواره از خاطرات روزهایی یاد می‌کنند که در صلح و آرامش در سرزمین سرسبز و پر شور و نشاط شان و با امید به زندگی و آینده می‌زیستند. از جمله این شاعران، «هێمن» است. بهره گیری از عناصر طبیعی، استفاده از ادبیات شفاهی و پشتوانه قرار دادن فولکلور و فرهنگ بومی در عین به خدمت گرفتن انواع صنعت‌های ادبی، ویژگی هایی از شعر هێمن است که خوانندگان این اشعار می توانند تا اندازه ‌ای به درک آن ها نایل آیند. هێمن شیفته‌ی سادگی کلام شعر بود و سعی داشت زبان شعر را به زبان واقعی مردم نزدیک سازد. از این شاعر، می ‌توان به عنوان شاعر اجتماعی یاد کرد؛ زیرا مسائل اجتماعی و سیاسی آن روزگار تاثیر عمیقی بر شعر او گذاشته است. بیشترین نمودهای شعر نوستالژیک را می ‌توان در اشعار او یافت. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به بررسی انواع نوستالژی در شعر هێمن می‌پردازیم. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که بیشترین نمود نوستالژی در اشعار هێمن به ترتیب به وطن ‌گرایی، یاد معشوق، زندان و تبعید، و یاد مرگ عزیزان مربوط می‌شود.

The Process of Nostalgia in the Lyrics of Mohammad Amin Shaikholislam “Hemin”

The word nostalgia that is synonymous with &homesickness& in Persian means a feeling of reminiscence combined with longing for the lost memories of past. The recollection of such memories induces sadness and sorrow, and casts the shadow of desolation. The most important causes that create a sense of nostalgia include: yearning for the good old days of childhood, imprisonment or immigration, war and loss of independence of the country. Local poets such as Kurdish poets are no exception. Their lyrics are appropriate manifestations of such inner feelings. The greatest manifestations of nostalgia can be found in the poetry of such poets. In their works of poetry, these poets talk about the memories of peaceful days in their luscious and vivacious land with a hope and bright outlook to the future. Among such poets, Hemin is one. Taking advantage of the natural elements, using oral literature, and relying on the folklore as well as local culture on the one hand, and making use of various literary devices on the other hand are the special characteristics of Hemin’s style that makes his reader to come to a better understanding of his poetry. His interest in the simplicity of language resulted in a work of poetry that is closer to the actual language of the people. He can be described as a social poet, for social and political issues of the day had a profound influence on his poetry. Most aspects of nostalgic poetry are there in his poems. In this study, various kinds of nostalgic themes in Hemin’s poetry are dealt with using descriptiveanalytic approaches. The results show that the most recurrent aspects of nostalgic themes in Hemin’s poetry are consecutively homeoriented nostalgia, remembrance of the beloved, imprisonment, exile, and the death of loved ones.