آسیب شناسی تفسیر امامیه در قرن دوم و سوم

تفسیر امامیه در قرن دوم و سوم با آسیب های متعددی روبرو بود، با توجه به اینکه اکثر تفاسیر این دوران از بین رفته و به دست ما نرسیده است، در این پژوهش تنها 6 تفسیر موجود از تفاسیر قرن دوم و سوم که برخی از آنها هم به صورت گردآوری است، با روش توصیفی و تحلیلی مورد ارزیابی و نقد قرار گرفته است. این تفاسیر عبارتند از: تفسیر مقاتل بن سلیمان، تفسیر ابو حمزه ثمالی، تفسیر قمی، تفسیر منسوب به امام حسن عسکری(ع)، تفسیر عبدالرزاق صنعانی و تفسیر سفیان بن عیینه. مهمترین آسیب های این تفاسیر عبارتند از: 1. «غلو » و این بیشتر در مورد اهل بیت(ع) است که به جهت رفعت جایگاه معصومان و عدم ظرفیت برخی اصحاب به وقوع پیوسته است؛ 2. «ورود اسرائیلیات در تفسیر»، این گونه روایات اغلب از طریق افرادی چون کعب الاحبار وارد کتب تفسیری شده است؛3. «عدم ذکر اسباب نزول و یا مصادیق صحیح» به ویژه در وقایع مهمی مانند آیه ابلاغ که از متواترات است؛ 4. «در نظر گرفتن برخی از معانی غیر صحیح برای کلمات»، مفسران باید معانی متعدد را مورد توجه قرار دهند و مناسب ترین معنا را برای کلمات بیان کنند که در تفاسیر دوران ائمه(ع) این مطلب گاه مورد غفلت واقع شده است.