بررسی بهره‌وری انرژی-آب و بهره‌وری اقتصادی انرژی در سامانه‌های آبیاری بارانی و سطحی در شرایط بهره‌برداری از آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت قزوین)

ﻣﻨﺎﺑﻊ آب و اﻧﺮژی در دﻧﻴﺎﻣﺤﺪوداست و ﺑﻪ ﻋﻠﺖ بالا رفتن ﺟﻤﻌﻴﺖ و ﺗﻘﺎﺿﺎی ﻏﺬا، ﻣﺼﺮف آب و اﻧﺮژی ﺑﺮای ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﺎورزی ﻧﻴﺰاﻓﺰاﻳش می یابد.  هدف از این پژوهش مقایسهً بهره وری انرژی-آب و بهره وری اقتصادی انرژی در سامانه ها یا سیستم های آبیاری بارانی و سطحی در شرایط بهره برداری از آب زیرزمینی است.  برای رسیدن به این هدف از اطلاعات و داده های تفصیلی سیستم‌های آبیاری و عملکرد محصولات تحت کشت این سیستم ها در سال 1390 در دشت قزوین استفاده شده است.  اطلاعات مورد نیاز با مراجعهً حضوری به مزارع و تکمیل پرسشنامهو مطالعهً دفترچه های طراحی سیستم های آبیاری تحت بهره برداری در مزارع مورد مطالعه و سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین جمع آوریشده است.  بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، دامنهً بهره‌وری انرژی در آبیاری بارانی بر حسب کیلوگرم به ازای هر کیلووات ساعت در مزارع انتخابی برای گندم بین 2.62 تا 9.00،  برای جو بین 2.09 تا 7.79، برای ذرت دانه‌ای بین 1.09 تا 8.64 و برای یونجه بین 0.34 تا 3.74 و در آبیاری سطحی به ترتیب بین 2.48 تا 12.02 برای گندم، 1.96 تا 13.69 برای جو، 1.52 تا 15.20 برای ذرت دانه ای و 0.35 تا6.30 برای یونجه به دست آمده است.  بهره وری اقتصادی انرژی در آبیاری سطحی و بارانی برای گندم بیشتر از سه محصول دیگر است.  نتایج همچنین نشان می دهد که در حالت بهره برداری تلفیقی از آب زیرزمینی و کانال آبیاری، بهره وری انرژی در سیستم‌های آبیاری به مراتب بیشتر از بهره وری انرژی در حالت بهره برداری از آب زیرزمینی است.