بهینه‌سازی فرآیند استخراج ترکیبات زیست فعال از عصارۀ میوۀ ولیک سیاه (crataegus elbursensis) با روش سطح پاسخ

میوه ولیک سیاه منبع سرشاری از آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی به ‌ویژه فلاوونوئیدها و آنتوسیانین‌هاست که اثرهای سلامت‌بخش به‌ویژه در پیشگیری از بیماری‌های قلبی – عروقی دارد. در این تحقیق، اثر دما و زمان استخراج با فرآیند فراصوت بر راندمان استخراج، قدرت ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و میزان کل ترکیبات فنولی و آنتوسیانینی عصاره میوه ولیک سیاه بررسی شده است.عصاره در دماهای متفاوت (45، 55 و 65 درجه‌سلسیوس) و زمان‌های مختلف (10، 20 و 30  دقیقه) با کمک فراصوت در نسبت ثابت نمونه به  حلّال (1 به 8) و شدت ثابت امواج فراصوت (35 کیلوهرتز) استخراج شد. میزان کلترکیبات فنولی و آنتوسیانینی عصاره به روش اسپکتروفتومتری و فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها با استفاده از دو روش بر مبنای درصد مهاررادیکال‌های آزاد (2و 2 دی‌فنیل - 1- پیکریل هیدرازیلdpph) بر حسب ec50و قدرت احیاکنندگی یون‌های آهن سه ظرفیتی تعیین گردید.شرایط بهینه با هدف بیشینه‌سازی راندمان استخراج و مقدار کل ترکیبات فنولی و آنتوسیانینی،قدرت مهار رادیکال آزاد dpph و احیاکنندگی آهن عصاره تعیین شد. نتایج حاصل از آنالیز آماری نشان داد که در شرایط بهینه (مدت 29.84 دقیقه و دمای 64.58 درجه‌سلسیوس)، راندمان استخراج با 14.26 درصد، مقدار کل ترکیبات فنولی و آنتوسیانینی به‌ترتیب1.38 و7.35 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر، 0.097=ec50میلی‌گرم بر میلی‌لیتر و قدرت احیاکنندگی آهن247.31 میکرومول بر لیتر است. با توجه به مقدار بالای ترکیبات زیست فعال موجود در عصاره ولیک سیاه می‌توان به عصاره این میوه به‌عنوان یک افزودنی طبیعی و عملگر برای کاربرد در مواد غذایی توجه کرد.