شناسایی و اعتباریابی ویژگی های روان‏شناختی معلم اثربخش پایه اول دوره ابتدایی ایران: پژوهش ترکیبی

هدف پژوهش حاضر شناسایی و اعتباریابی ویژگی‌های روان‌شناختی معلم‌اثربخش پایۀ اول دورۀ ابتدایی بود. روش پژوهش حاضر به صورت ترکیبی بود. در بخش کیفی 12 نفر از صاحب‌نظران و خبرگان موضوع مورد پژوهش با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند و زنجیره‌ای انتخاب و مصاحبه با آنها انجام شد. در بخش کمّی نیز با استفاده از ساخت پرسش‌نامه به جمع‌آوری داده‌ها پرداخته شد. در بخش کمّی 233 نفر از معلمان پایۀ اول دورۀ ابتدایی به عنوان نمونه مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار pls استفاده شد. با تحلیل داده‌های کیفی جمع‌آوری‌شده هشت ویژگی روان‌شناختی برای معلم‌اثربخش تعیین شد که اعتباریابی آنها در بخش کمّی انجام گرفت، ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی هر هشت ویژگی روان‌شناختی بالای 0.70 بود و معیار روایی همگرا نیز برای هر هشت ویژگی روان‌شناختی بالای 0.50 بود که نشان از همبستگی سازه معلم‌اثربخش با ویژگی‌های روان‌شناختی خود است. این ویژگی‌های روان‌شناختی عبارت بودند از: اخلاق، انضباط، توانمندی روان‌شناختی، خلاقیت، رفتار در کلاس، سلامت روان، مهارت بیانی و نحوۀ تعامل. بنابراین می‌توان این‌گونه بیان داشت که هشت ویژگی روان‌شناختی معلم‌اثربخش برای معلمان پایۀ اول دورۀ ابتدایی وجود دارد که این ویژگی‌های روان‌شناختی برای اثربخشی معلمان نیاز است.

identifying and validating the psychological characteristics of effective first grade elementary school teacher in iran: mixed research

the aim of this study was to identify and validate the psychological characteristics of an effective first grade elementary school teacher. the method of the present study was mixed. in the qualitative section, 12 experts were selected and interviewed using purposive and chain sampling. in quantitative part, data were collected whit questionnaire. in the quantitative section, 233 first grade elementary school teachers were evaluated as a sample. pls software was used for data analysis. analyzing the collected qualitative data, eight psychological characteristics were determined for the effective teacher, which were validated in a quantitative part. cronbach’s alpha coefficient and combined reliability of all eight psychological characteristics were above 0.70, and the convergent validity criterion for all eight psychological characteristics was above 0.50, which indicates the correlation between the effective teacher structure and its psychological characteristics. these psychological characteristics were: ethics, discipline, cognitive ability, creativity, classroom behavior, mental health, expressive skills, and interaction. therefore, it can be said that there are eight psychological characteristics of an effective teacher for first grade elementary school teachers that these psychological characteristics are needed for the effectiveness of teachers.