بررسی روابط میان ویژگی‌های شخصیتی، بنیان‌های اخلاقی، و اخلاق کاری در دانشجویان ایرانی و کانادایی

شخصیت از متغیرهای تعیین‌کننده در قضاوت، هیجان، و رفتار اخلاقی است. فارغ از اینکه کدام سازه‌ شخصیتی بر چه متغیر اخلاقی تاثیر دارد، پرسش مهم آن است که این روابط در گستره‌ فرهنگ‌ها چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی دارند. پژوهش حاضر به بررسی روابط میان بنیان‌های اخلاقی، اخلاق کاری، عامل‌های معمول شخصیت، رگه‌های تاریک شخصیت، بدبینیِ اجتماعی، و بی‌هنجاری در دو نمونه‌ ایرانی و کانادایی می‌پردازد. با اینکه هم‌بسته‌های شخصیتیِ بنیان‌های اخلاقی در دو بافت متفاوت بودند، در هر دو بافت، شخصیت بهتر از بنیان‌های اخلاقی توانست اخلاق کاری را پیش‌بینی کند. یافته‌ها در بافت ایرانی نشان داد که اخلاق کاری با نمره‌‌های پایین در بی‌هنجاری و ماکیاول‌گرایی و با نمره‌های بالا در صداقت فروتنی هم‌بسته بود. همچنین، اخلاق کاری در بافت کانادایی با نمره‌‌های پایین در جامعه‌ستیزی و با نمره‌های بالا در صداقت فروتنی، برون‌گرایی و وظیفه‌شناسی هم‌بسته بود. کنترل کردن تجربه‌ کاری، تغییری در این روابط ایجاد نکرد. یافته‌های پژوهش حاکی از این بود که رابطه‌ اخلاق کاری با شخصیت فرهنگ بسته است. در جوامع جمع‌گراتری مانند ایران تصمیم‌ها و رفتارهای اخلاقی بیشتر متاثر از عامل‌های شخصیتیِ مرتبط با نوع‌دوستیِ متقابل و ارزش‌های جمع‌گرایانه‌ای چون رعایت انصاف در تعامل با دیگران‌اند. حال آنکه تصمیم‌ها و رفتارهای اخلاقی در جوامع فردگراتری چون امریکای شمالی علاوه بر نوع‌دوستی متقابل، متاثر از عامل‌های شخصیتیِ مرتبط با تلاش‌های تکلیف محور و ارزش‌های فردگرایانه‌ای چون نظم، سازمان‌یافتگی، کمال‌گرایی، و پشتکار هستند. این پژوهش، با برجسته کردن نقش فرهنگ در روابط میان متغیرها، توجه به تعامل فرهنگ و اخلاق را برای داشتن تصویری درست‌تر از بُعد اخلاقیِ تجربه‌ بشری لازم می‌شمارد.

Investigating the relations among personality characteristics, moral foundations, and work ethics in Iranian and Canadian students

Personality is a determining factor in moral judgment, emotions, and behaviors. Regardless of what construct of personality affects what ethical variables, an important question is what similarities and differences are among these relationships across cultures. The current study investigates the relationships between moral foundations, work ethics, normal personality factors, dark personality traits, social cynicism, and anomie in an Iranian and a Canadian sample. Although the personality variables’ correlations with moral foundations were different in the two contexts, in both contexts personality was a better predictor than moral foundations in predicting work ethics. Findings in the Iranian sample showed that work ethics was negatively correlated with anomie and Machiavellianism, and positively correlated with HonestyHumility. In the Canadian sample, work ethics was negatively correlated with psychopathy, and positively correlated with HonestyHumility, Extroversion, and Conscientiousness. Controlling for job experience did not make any difference in these relationships. Findings of this study support the conclusion that work ethics is a culture dependent construct. In collectivistic cultures such as Iran, ethical decision making and behaviors are mainly influenced by personality factors related to reciprocal altruism and collectivistic values like fairness in interactions with others. However, ethical decision making and behaviors in more individualistic cultures such as North America, in addition to reciprocal altruism, are influenced by personality factors related to task based efforts, and individualistic values like order, organization, perfectionism, and persistence. By highlighting the role of culture in the relationships among variables, this study shows the necessity of considering the interaction between culture and ethics for having a more accurate picture of the ethical aspect of the human experience.