اثر خانواده‌گرایی بر خودکم‌بینی، انگیزش تحصیلی و عزت ‌نفس با میانجی‌گری رابطۀ مادر ‏دختر

هدف این تحقیق بررسی نقش واسطه‌ای رابطۀ مادر  دختر در رابطۀ بین خانواده‌گرایی با خودکم‌بینی، انگیزش تحصیلی، عزت ‌نفس دانش‌آموزان متوسطۀ اول و دوم شهرستان مسجدسلیمان بود. جامعۀ آماری این پژوهش دانش‌آموزان دختر متوسطۀ اول و دوم شهرستان مسجدسلیمان بودند که از بین آن‌ها، 250 نفر به‌شیوۀ نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس خانواده‌گرایی نگرشی، مقیاس انگیزش تحصیلی، مقیاس عزت‌ نفس روزنبرگ و مقیاس رابطۀ والد  فرزند بودند. برای تحلیل داده‌ها از معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج ضریب هم‌بستگی پیرسون نشان داد بین خانواده‌گرایی با انگیزش تحصیلی، عزت ‌نفس و رابطۀ مادر  دختر رابطۀ مثبت و معنادار و بین خانواده‌گرایی با خودکم‌بینی رابطۀ منفی و معنادار وجود دارد. پس از حذف دو مسیر غیر معنادار، مدل نهایی برازندگی مناسبی را نشان داد. نتایج معادلات ساختاری نشان داد که خانواده‌گرایی هم به‌صورت مستقیم و هم به‌صورت غیر مستقیم و از طریق رابطۀ مادر  دختر بر انگیزش تحصیلی اثر مثبت و معنادار داشت. همچنین خانواده‌گرایی از طریق رابطۀ مادر  دختر اثر غیر مستقیمی بر عزت ‌نفس و خودکم‌بینی داشت. زندگی با ارزش‌های خانوادگی و ارجح قرار دادن خانواده بر خود فرد می‌تواند باعث ایجاد احساس تعلق شود. ارزش‌های خانوادگی شامل روابط نزدیک با اعضای خانوادۀ گسترده، ابراز عشق و علاقه، نصیحت‌شنوی از اعضای خانواده در موقعیت‌های دشوار، مسئولیت‌پذیری و مشارکت فکری در زمان تصمیم‌گیری‌ها می‌تواند کیفیت تعاملات خانوادگی به‌خصوص رابطۀ مادر را تسهیل کند. این روند می‌تواند مبنای سلامت روان و سایر موفقیت‌های دانش‌آموزان باشد.

The Effect of Familism on Self-derogation, Educational Motivation and Self-esteem with Mediating Mother-daughter Relationship

The purpose of this study is to examine the mediating role of motherdaughter relationship in relation between familism and selfderogation, educational motivation, and selfesteem among junior high school students in MasjedSoleiman. The statistical population of this study was junior high school students in MasjedSoleiman, 250 of them were selected by multistage sampling technique. Measures used in this study were Attitudinal Familism Scale, Academic Motivation Scale, Rosenberg SelfEsteem Questionnaire and ParentChild Relationship Survey. Structural Equation Modeling was used to analyze the data. The results of Pearson correlation coefficient showed that there was a positive significant correlation between familism and educational motivation, selfesteem, and motherdaughter relationship and negative significant correlation between familism and selfassimilation. After eliminating two irrelevant paths, the final model showed good fitness. The results of path analysis showed that familism through motherdaughter relationship had direct and indirect effects on academic motivation. In addition, the results showed that familism through motherdaughter relationship had indirect effect on selfderogation and selfesteem. Living with familism values and putting the family before the individual may develop a sense of belonging. Familism values such as building close relationships with extended family members, showing love and affection, seeking advice from family members in times of distress, having the responsibility, and thinking about the family when making important decisions, can facilitate quality of family interactions, especially relationship between mother and girl. This process may be the basis of mental health and other successes in students.