تحلیل آثار داستانی رضا براهنی براساس نظریه‌ جامعه ‌شناسی تکوینی لوسین گلدمن

جامعه‌ شناسی ادبیات موضوعی تلفیقی از علوم اجتماعی و جامعه ‌شناسی است. لوسین گلدمن از نظریه‌پردازان این مبحث تحلیلی است. در جامعه‌شناسی تکوینی گلدمن، ارتباط آثار ادبی و وضعیت اجتماعی و موقعیّت اجتماعی نویسنده مدّنظر قرار دارند و اثر ادبی بر مبنای این مفاهیم تحلیل می‌شود. هدف پژوهش حاضر این است که به روش توصیفی تحلیلی با ابزار کتابخانه‌ای، آثار داستانی براهنی را بر مبنای نظریة جامعه‏شناسی تکوینی لوسین گلدمن تحلیل کند. به این دلیل که ادبیات، زبان گویای هر جامعه است و کارآمدترین راه برای آشنایی با افکار و باورهای هر جامعه، غور در ادبیات آن جامعه است؛ پس باید آثار داستانی معاصر را از این زاویه نیز تحلیل کرد. نتایج پژوهش نشان می‏دهد که براهنی مسائل مختلف فرهنگی، اجتماعی و سیاسی هم‌چون بی‏ عدالتی، خفقان سیاسی اجتماعی، ظلم حاکمان، تضاد طبقاتی، نفوذ و تسلط فرهنگی و سیاسی بیگانگان، ایستادگی در برابر جور و ستم  و مواردی دیگر را دست‌مایه خلق آثار خود قرار داده است و این مضامین تحت‌تاثیر مسائل جامعه به داستان‏های براهنی راه یافته‏اند. از سوی دیگر، مسائل اجتماعی موجود در آثار رضا براهنی، همان دغدغه های طبقه‏ ای از جامعه است که براهنی نیز به آن تعلق دارد و این طبقه، همان قشر روشن‌فکر جامعه است. بنابراین مهمترین مولفه نظریه جامعه ‏شناختی لوسین گلدمن که همانا تاثیرپذیری اثر ادبی از طبقه اجتماعی مولف است، در داستان‏های براهنی نمود یافته، مضامین داستان‏های او همان دغدغه ‏های طبقه اجتماعی نویسنده است.

analysis of reza braheni’s fiction based on lucien goldman’s theory of developmental sociology

sociology of literature is the combined subject of social sciences and sociology. lucien goldman is one of the theorists of this analytical subject. in goldman's formative sociology, the relationship between literary works and the social status of the author are taken into consideration, and the literary work is analyzed on the basis of these concepts. the aim of this research, using the descriptive-analytical method with library tools, is to analyze braheni's fictional works based on lucien goldman's theory of developmental sociology. having established that literature is the language of any society and the most efficient way to get acquainted with the thoughts and beliefs of any society is to meditate on the literature of that society, contemporary fiction should be analyzed from this perspective as well. the results have indicated that various cultural, social and political issues such as injustice, socio-political repression, oppression of rulers, class conflict, cultural and political influence and domination of foreigners, resistance to oppression and other elements have been used as the basis for creating his works, and have found their way into braheni's logical stories. on the other hand, the social issues in reza braheni's works are the concerns of a class of society to which braheni also belongs, and this class is the intellectual stratum of society. thus, the most important component of lucien goldman's sociological theory, which is the influence of the literary work on the author's social class, is reflected in braheni's stories, and the themes of his stories are the same as the author's social class concerns.