سوژگی و گفتمان هژمونیک در رمان شکارچی کوسه کر

بررسی درهم‌تنیدگی سوژگی و گفتمان، شناخت جنبه‌های مختلف روابط قدرتی که منجر به ساختن این گفتمان‌ها و محدودکردن سوژگی و عاملیت می‌شوند، از ضرورت‌های زندگی در عصر حاضر است؛ به‌ویژه برای نوجوانان که در ابتدای تعامل‌های اجتماعی قرار دارند و شبکه‌ای از روابط قدرت و گفتمان، در برساخت سوژگی آن‌ها نقش دارد. در این میان، جنسیت از مسائلی است که نقشی تعیین‌کننده در ساخت سوژگی فرد دارد و شبکه‌ای گفتمانی شکل می‌دهد. این پژوهش به‌دنبال پاسخ به این پرسش برآمده است که در بررسی سوژگی نوجوان، عاملیت سوژه، در معنای آزادبودن از شبکه‌های گفتمانی است یا خیر؟ به این معنا که گفتمان‌ها (ازجمله گفتمان جنسیت) نقشی انکارناپذیر در برساخت سوژگی نوجوانان دارند و در بسیاری مواقع، سوژگی خارج از شبکۀ گفتمانی تعریف‌ناپذیر است. برای این منظور، از دیدگاه فوکو دربارۀ سوژۀ اجتماعی و گفتمانی بهره گرفته‌ایم که سوژگی فرد را برآمده از روابط قدرت و فرایندهای گفتمانی بررسی کرده‌است. این پژوهش از نوع پژوهش‌های توصیفی‌تحلیلی است که در آن از روش نشانه‌شناسی اجتماعی بهره برده‌ایم. نشانه‌ها در دو بافت متنی (نشانه‌های زبانی و زیبایی‌شناختی) و بافت اجتماعی (کنش‌های گفتاری، ارتباطی‌رفتاری و بدن) بررسی شده‌اند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که سوژۀ پسر در این رمان، باوجود داشتن کنش و عاملیت، در دل گفتمان سنت و جنسیت نقش ایفا می‌کند و می‌توان آن را موضوع گفتمان مردانگی تلقی کرد. به‌طورکلی می‌توان گفت، سوژۀ این رمان، سوژه‌ای گفتمانی است که آنچه دربارۀ او به‌نظر سوژگی و عاملیت می‌آید، تنها نقش‌آفرینی در مقام ابژه‌ای مردانه است. دنیای کار و اقتصاد، مسئولیت‌داشتن و مردانگی زودهنگام (ازدواج و پدرشدن)، همۀ فضاهایی است که سوژۀ پسر را از رها بودن دورۀ نوجوانی، به سوژه‌ای گفتمانی‌شده و غرق‌شده در دنیای بزرگ‌سالی کشانده‌اند.

subjectivity and hegemony discourse of the whale shark hunter

investigating the entanglement of subjectivity and discourse, knowing the various aspects of power relations that lead to the construction of these discourses, and limiting subjectivity and agency, are some of the necessities of life in the present era. this is especially for adolescents who are at the beginning of social interactions. meanwhile, gender is one of the issues that plays a decisive role in constructing the individual subjectivity, and a part of these discourses occur through the gender of individuals. this research targets the adolescent subjectivity and seeks to find out whether subject agency addresses freedom from discourse networks or not? foucault’s point of view on the social and discourse subject, which has examined the individual subjectivity as a product in discourse processes, is utilized in this respect.this research is a qualitative research in which the method of social semiotics is utilized to examine different dimensions of subjectivity. signs have been studied in two contextual contexts (linguistic and aesthetic signs) and social contexts (speech acts, communicational behavioral and body). the findings of this study indicate that the subject of boy in this novel, despite having action and agency, plays a role in the heart of tradition and gender discourse and can be considered as the object of the masculinity discourse. in general, it can be claimed that the subject of this novel is the subject of discourse, and what seems to be about him in terms of subjectivity and agency is only a role as a masculine object.