بررسی و تحلیل شخصیّت‌های رمان ارمیا از رضا امیرخانی بر اساس الگوی کنش گرماس

تحلیل شخصیّت در داستان، در دهه های اخیر به‌طور ویژهای توجّه ناقدان و تحلیلگران ادب داستانی را  جلب کرده است. شخصیّت، بخشی از ساختار کلّی یک روایت محسوب میشود و یکی از وجوه آن، کنشگری است. کنش در داستان و روایت، فعل شخصیّت داستانی را رقم میزند. گرماس تحت تاثیر پراپ،  نظریّۀ روایت شناسی خود را مطرح کرده است. الگوی کنشی وی در این نظریّه، تقریباً در همۀ ژانرهای ادبی قابل اجراست و این ویژگی، نشان از میزان انعطاف پذیری و کاربردی بودن الگوی وی در بررسی مبانی ساختاری یک متن دارد. هدف و موضوع این پژوهش، بررسی شخصیّتهای رمان ارمیا از رضا امیرخانی بر اساس الگوی کنشی گرماس است. گرماس، مدلی را در بررسی کنشهای شخصیّتی داستان طراحی کرده است که از سه الگوی دوتایی: «کنشگر/ هدف»، «کنش‌گزار/ کنش پذیر» و «کنش یار/ ضدکنشگر» تشکیل شده است. نتایج مقاله که با روش توصیفی-تحلیلی تدوین شده، حاکی از آن است که شخصیّتهای این رمان، دارای تقابلهای ارزشی بارزی هستند (جنگ و ضدّجنگ). طبق الگوی کنشی گرماس، ارمیا به‌عنوان شخصیّت کنشگر در ساحت جنگ تحمیلی و دفاع مقدّس، در راه رسیدن به هدف خویش حرکت کرده، کنش داستانی را رقم زده و سایر مولّفه های این الگو را در مسیر نقش پذیری قرار داده است.

a study and analysis of the characters of reza amirkhani’s novel ermiah based on greimas’ action pattern

character analysis in fiction has received special attention from critics and analysts of fiction in recent decades. personality is part of the overall structure of a narrative and one of its aspects is activism. the action in the story and narrative determines the verb of the narrative character. influenced by propp, greimas proposed his theory of narratology. his model of action in this theory can be applied in almost all literary genres, and this feature shows the flexibility and applicability of his model in examining the structural foundations of a text. the purpose and subject of this research is to study the characters of ermiah’s novel by reza amirkhani based on greimas’ action pattern. greimas has designed a model for examining the character’s character actions, which consists of three dual patterns: actor / goal, actor / actionable and friend / counter-actor. the results of the descriptive-analytical article indicate that the characters in this novel have significant value contrasts (war and anti-war). according to greimas’ action of pattern, ermiah, as an active character in the field of imposed war and holy defense, has moved towards achieving his goal and has figured out the action of the story and put the other components of this pattern on the path of role-playing.