نقد پسااستعماری رمان «بر جادّه‌های آبیِ سرخ»

نقد پسااستعماری ازجمله پژوهش های میان رشته ای است که برای بررسی و تحلیل متون ادبی، به منظور پی بردن به استراتژی های استعماریِ نهفته در این متون، رویکردی کاربردی و بسیار موثّر به‌شمار می آید. رمان بر جادّه های آبیِ سرخ اثر نادر ابراهیمی یکی از آثار برجسته ادبیّات معاصر فارسی است که در آن، ضمن روایت تاریخ ایران در دوره افشاریه و زندیه به حضور استعمارگران در نواحی جنوب ایران و پیامدهای آن پرداخته شده است. مساله اصلی این پژوهش بررسی مولّفه‌های پسااستعماری و تحلیل بازخوردهای استعمار در این رمان است و در این راستا از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است. یافته های تحقیق حکایت از آن دارد که ساختار اصلی رمان را تضاد و تقابل غرب و شرق یا استعمارگر و استعمارشده تشکیل می دهد و نادر ابراهیمی با نگاهی انتقادی و دیدی متفاوت مهم ترین مولّفه های ادبیّات پسااستعماری همچون اروپامحوری و مرکززدایی از آن، استعمارگر و استعمارشده، خود و دیگری، خشونت نظام استعماری در برابر ضد خشونت بومی، حکومت دیکتاتوری و دست نشانده غرب، استعمارستیزی، گسست میان تمدّن شرق و غرب و نابرابری حقوق انسانی را در این رمان به تصویر کشیده است.

post-colonial criticism of novel on the blue and red paths

post-colonial criticism is an interdisciplinary research that is a very practical and effective approach to examining and analyzing literary texts in order to understand the colonial strategies embedded in them. nader ebrahimi’s novel on the blue and red paths is one of the prominent works of contemporary persian literature in which, while narrating the history of iran during the afshariyyah and zandiyeh periods, the presence of colonists in the southern parts of iran and its aftermath. the main purpose of this study is to investigate the postcolonial components and analyze the colonial feedbacks in this novel and to use descriptive-analytical method. the findings of the study suggest that the main structure of the novel is the contradiction between the west and the east or the colonialist and colonized and nader ebrahimi portrays the most important components of post-colonial literature in a critical and different way: such as european-centered and decentralized, colonized and colonialist, himself and others, the violence of the colonial system against indigenous violence, the dictatorship and the dictatorship of the west, colonialism, the rift between east and west, civilization human rights inequality.