نقد داستان بازنویسی شده زال و رودابه از منظر متن و تصویر

شاهنامه از آثار فاخر و ارزشمند ادبیات فارسی به‌شمار می رود و همواره از آن به‌عنوان سند هویت ملی و فرهنگی ایران یاد می شود. معرفی شخصیت های ملی و اسطوره ای در بازنویسی داستان های شاهنامه، برای گروه سنی کودک امری ضروری است و مخاطب کودک را در شناسایی بهتر قهرمانان ملی و حماسی یاری می‌دهد. نکته قابل تامل در این بازنویسی‌ها این است که با وجود اینکه هنر داستان پردازی و تصویرسازی فردوسی یکی از ویژگی های برجسته شاهنامه است؛ آیا نیاز به تصویرسازی داستان های شاهنامه برای گروه سنی کودک و نوجوان با تصاویر و شیوه های متنوع ضروری است؟ مخاطب چگونه در میان تصاویر متفاوت و متنوع قهرمانان، به شخصیت و هویت واقعی‌شان پی ببرد؟ و از آن ها الگوبرداری کند؟ در داستان های بازنویسی‌شده شاهنامه، تصویرسازی های متنوع و گوناگونی از قهرمانان ملی و اسطوره ای ارائه شده است؛ ولی نتوانسته اند آن‌گونه که در خور شاهنامه و شخصیت های اسطوره است، آن ها را به مخاطب معرفی کنند. ارائه چهره و ویژگی‌های فیزیکی و درونی متناسب با شخصیت های اسطوره ای مساله مهمی است که در بازنویسی ها باید بیشتر به آن توجه شود. هدف این پژوهش نقد و بررسی داستان بازنویسی‌شده زال و رودابه از منظر متن و تصویر به شیوه تحلیل محتوای متن و بررسی اسناد کتابخانه ای است. نتایج پژوهش نشان داد که نوع پوشش، رنگ لباس و طراحی شکل ظاهری شخصیت ها با متن اصلی و نگاره های شاهنامه چندان مطابقت ندارد و مخاطب کودک با تصاویر متفاوتی از شخصیت زال در داستان ها مواجه می شود.

criticism of the rewritten story of zal and roodabeh from the perspective of text and image

shahnameh is considered as one of the noble and valuable works of persian literature and it is always mentioned as a document of iran’s national and cultural identity. introducing national and mythological figures in rewriting the stories of the shahnameh is necessary for the children’s age group. it helps the child audience to well identify national and epic heroes. the interesting point in these rewritings is that although ferdowsi’s art of storytelling and illustration is one of the prominent features of shahnameh; is it necessary to illustrate shahnameh stories for children and teenagers with various images and methods? how can the audience find out their true character and identity among the different and diverse images of the heroes? and imitate them? in the rewritten stories of the shahnameh, various depictions of national and mythological heroes have been presented; but they have not been able to introduce them to the audience as befits the shahnameh and the mythological characters. presenting the faces and physical and internal characteristics appropriate to the mythical characters is an important issue that should be more addressed in the rewritings. the purpose of this research is to review the rewritten story of zal and roodabeh from the perspective of text and image by analyzing the content of the text and examining library documents. the results of the research showed that the type of clothing, the color of the clothes and the design of the appearance of the characters do not match the original text and illustrations of the shahnameh, and the children’s audience is faced with different images of zal’s character in the stories.