مقایسه شیوه داستان‌پردازی در «چرندوپرند» و «یکی بود یکی نبود» از منظر عناصر داستان

«چرند و پرند» مجموعه مقالات داستان‌گونه دهخدا است که در ستونی به همین نام در روزنامه صوراسرافیل منتشر می‌شد. این مقالات که به زبان عامیانه نوشته شده، فنی بین داستان‌نویسی و روزنامه‌نگاری است. دهخدا با استفاده از این فن توانسته مفاهیم موردنظر خود را به مخاطب (توده مردم) منتقل کند. هرچند مقالات او به نام داستان کوتاه شناخته نمی‌شود و باور بر این است که جمال‌زاده مبدع داستان کوتاه فارسی است؛ اما می‌توان مقالات دهخدا را مقدمه‌‌ای برای ظهور داستان کوتاه فارسی دانست که نویسندگان داستان کوتاه، مانند جمال‌زاده از آن تاثیر پذیرفتند. در مقاله حاضر با روش استقرایی شیوه داستان‌پردازی دهخدا در «چرند و پرند»  را با «یکی بود یکی نبود» جمال‌زاده مقایسه و بررسی شده است. برای این منظور عناصر داستان در دو اثر نام برده‌شده با یکدیگر مقایسه شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که عناصر داستان در اغلب مقالات دهخدا وجود دارد، هرچند که این عناصر در پاره‌ای از موارد، انسجام کمتری دارد. همچنین جمال‌زاده نیز که به‌عنوان نخستین نویسنده داستان کوتاه فارسی به‌شمار می‌آید، در مجموعه «یکی بود یکی نبود» خود در سبک، درون‌مایه، موضوع، کانون تمرکز و شخصیت‌های داستانی متاثر از مقالات دهخداست.

Comparison of storytelling style between “Charand-o-Parand” and “Yeki Bood Yeki Nabood” by studying the story elements

&CharandoParand& is a collection of Dehkhoda’s fictional articles that were published in a column of the same name in the newspaper Surasrafil Written in slang, these articles are a technique between storytelling and journalism. Using this technique, Dehkhoda was able to convey his desired concepts to the audience (mass of people).Although his articles are not known as short stories and it is believed that Jamalzadeh is the creator of Persian short stories, but Dehkhoda’s articles can be considered as a prelude to the emergence of Persian short stories that short story writers like Jamalzadeh were influenced by. The present article inductively examines the storytelling style of Dehkhoda in &CharandoParand& and compares it with Jamalzadeh’s “Yeki Bood Yeki Nabood”. So, the elements of the story in the two works are compared with each otherThe results of this study show that the elements of the story are present in most of Dehkhoda’s articles, although these elements are less coherent in some cases. Also, Jamalzadeh, who is considered as the first author of Persian short stories, in his collection “Yeki Bood Yeki Nabood” in his style, theme, subject, focus and fictional characters are influenced by Dehkhoda’s articles.