بررسی مناسبات بینامتنی در حکایت‌های النوبه‌ الثالثه‌، کشف الاسرار و روح الارواح براساس نظریه‌ ژنت

ژنت از نظریه پردازان حوزه‌ بینامتنیت و معتقد به بینامتنیت کاربردی است. بینامتنیت همانند دیگر مقوله های ترامتنیت، چگونگی تاثیرگذاری و تاثیرپذیری متون را آشکار می کند. ازآنجاکه ژانر عرفانی بخش قابل توجّهی از ادب فارسی را به خود اختصاص داده است، مطالعه‌ بینامتنی متون برجسته‌ عرفانی زوایای پنهان و ناگشوده‌ میان آن ها را روشن می کند. نوشتار حاضر که به روش توصیفی تحلیلی انجام پذیرفته، نخستین گامی است که به بررسی مناسبات بینامتنی میان حکایات مشترک النوبه‌ الثالثه‌ کشف الاسرار و روح الارواح براساس نظریه‌ ژنت پرداخته است تا ازمنظر ساختارگرایانه و عناصر نظام مند بینامتنی، پیوند میان این دو اثر را از بُعد آفرینش و پردازش بررسی کند. دستاوردهای پژوهشی حاضر به طور کلّی از این قرارند: روح الارواح به عنوان زیرمتن، تقدّم تالیفی و تاریخی بر کشف الاسرار به عنوان زبرمتن دارد. چهل و شش حکایت در این دو کتاب مشترک و دارای روابط بینامتنی هستند که ده حکایت ذیل بینامتنیت صریح، نوزده حکایت در شمار بینامتنیت غیر صریح و هفده حکایت ازلحاظ بینامتنیت ضمنی قابل تقسیم بندی هستند. از ده جلد کتاب کشف الاسرار، جلد ششم بیشترین حکایات مشترک را با روح الارواح دربر دارد و جلد پنجم فاقد حکایت مشترک با اثر سمعانی است. کشف الاسرار به خاطر سخنان موزون و مسجّع و نه ازمنظر عواطف و احساسات، به نسبت متن روح الارواح از ادبیّت بیشتری برخوردار است. در برآیند کلّی نتایج دستاورد های پژوهش پیش رو را هر چه بیشتر به صائب بودن گمانه‌ اقتباس میبدی از سمعانی باورمند می کند.

Investigation of Intertextual Relations in the anecdotes of the third Nubah Kashf al-Asrar and Ruh al-Arwah based on Genette’s Theory

Genette is one of the theorists in the field of intertextuality and he believes in applied intertextuality. Intertextuality, like other categories of intertextuality, shows how texts are influenced and influential. Since the mystical genre occupies a significant section of Persian literature, the intertextual study of prominent mystical texts reveals the hidden and unopened angles between them. This descriptiveanalytical paper is the first step in examining the intertextual relations between the common anecdotes of the Third Generation of the Discovery of Mysteries and Ruh alArwah based on Genette’s theory, in order to communicate the two works from a structuralism perspective and intertextual systemic elements. It examines creation and processing. The achievements of the present research are generally as follows: Ruh alArwah as a subtext has an authorial and historical precedence over the discovery of mysteries as a rough text. There are 46 anecdotes in these two books that are common and they have intertextual relations, of which 10 anecdotes can be divided into explicit intertextuality, 19 anecdotes in terms of nonexplicit intertextuality and 17 anecdotes in terms of implicit intertextuality. Of the ten volumes of the book Kashf alAsrar, the sixth volume contains the most common anecdotes with Ruh alArwah, and the fifth volume does not have a common anecdote with Samani effect. Kashf alAsrar has more literature than the text of Ruh alArwah because of the rhythmic and eloquent words and not from the point of view of emotions and feelings. As whole, the results of our research make us believe in the accuracy of the bias adaptation of Samani as much as possible.