مولفه‌های ادبیات مدرن در داستان «عقرب روی پله‌های راه‌آهن اندیمشک»

یکی از حوزه‌های مهم مطالعاتی در ادبیّات جنگ ایران، بررسی شکل‌گیری مولّفه‌های مدرن در آن است و تاکنون پژوهش‎های زیادی در این باب صورت نگرفته است. در نوشتار پیش رو سعی شده است تا با شناسایی و تمرکز بر مولّفه‌های مدرن، رمان عقرب روی پله‌های راه‌آهن اندیمشک که یکی از آثار مدرنیستی و برجستۀ رمان جنگ است، بازخوانی شود. در آغاز، بحث «درآمدی بر ادبیّات داستانی مدرن» مطرح خواهد شد؛ سپس تحلیل داستان مورد نظر برمبنای مولّفه‌های مدرن صورت می‌پذیرد؛ و در پایان، پس از بیان یافته‌ها، به پرسش اصلی پژوهش پاسخ داده می شود: مولّفه‌های تازه و بدیع این داستان، سبب شده است با داستانی مدرنیستی روبه‎رو باشیم که از لحاظ محتوا و صورت و ساختار، با عمدۀ آثار داستانی ژانر جنگ تفاوت داشته باشد و دنیایی نوین را از بُعد ساخت و صناعت دربرابر دیدگان ما بنهد. عمدۀ مولّفه‎های مدرنیستی این رمان بدیع را بدین گونه می‎توان برشمرد: فرم‎زدایی از صورت‎های معهود رمان جنگ، آشنایی‌زدایی در حوزۀ پردازش شخصیت‎ها، پیرنگ تازه و ذهنی، واردکردن ساحت ناخودآگاهی در متن و برجسته‎سازی دلالت‎های آن، تمرکز بر استعارات دلالت گر، خلق فضای شعرگونه، بازی‌های زبانی، چندروایتی شدن اثر، غیر خطی بودن عنصر زمان و مکان، ایجاز در متن، پیرنگ‌‌های استعاری، فرد‌گرایی، سمبل سازی و نمادپردازی و تلاش برای خلق دلالت‌های ثانویِ تخیّل و توهّم.

The Significances of Modern Literature in the “Scorpion on the Stairs of Andimeshk Railway”

One of the fields of war literature is the study of the formation of its modern components. There are not enough studies in this field. Attempts have been made in this paper to identify and concentrate on the modern components in order to reread the “Scorpion on the Stairs of Andimeshk Railway” story. At first, “an introduction to the modern writing” will be given; then, in the next step, theaforementioned story will be analyzed based on the modern components; and, finally, the findings will be given, which is in fact an answer to the question of this research: The new and innovative components of this story encounter us with a modernist story which is different from other stories of war genre regarding its content, form, and structure. As a result, it offers us a modern world regarding its construction and figures of speech. The main modernistic components of this innovative novel are: Deconstruction of the familiar forms of war novels; defamiliarization in the field of personification; new and subjective plot; incorporation of unconsciousness into the text and highlighting its connotations; concentration on connotative metaphors; creation of a poetical environment; lingual games; multinarrativity of the story; nonlinearity of the elements of time and space, brevity in the text; metaphoric plots; individualism, symbolizing and symbolization; and efforts for the creation of secondary connotations of imagination and illusion..