بازتاب عبث‌گرایی در آثار غلامحسین ساعدی

عبث گرایی(ابسوردیته) از جمله جریان های تاثیرگذار بر داستان نویسی معاصر فارسی است. این جریان، با مولّفه هایی چون یاس و نومیدی، احساس پوچی و بیهودگی، مرگ و بی هویّتی، بخشی از داستان معاصر فارسی را تحت تاثیر خود قرار داده است. رگه هایی از این نوع تفکّر، در آثار برخی داستان نویسان معاصر مشهود است. از جملۀ این نویسندگان می توان به صادق هدایت، بهرام صادقی و صادق چوبک اشاره کرد که تفکّرات عبث گرایانه در بخش عمده ای از آثار آنان بازتاب یافته است. غلامحسین ساعدی نیز یکی از نویسندگانی است که آثار او به روشنی فضای حاکم بر جامعه و نیز داستان نویسی فارسی در دهۀ چهل را نمایان می سازد. ارزیابی آثار او، تبیین کنندۀ نمودهای جریان عبث‌گرایی بر فضای داستان معاصر است. پژوهش حاضر، به بررسی مولّفه های عبث گرایی در آثار ساعدی می پردازد. به این منظور، مجموعه داستان های واهمه های بی نام و نشان، شب نشینی باشکوه، عزاداران بیل و ترس و لرز، بررسی و تحلیل شده است. برخی از مولّفه های عبث‌گرایی در آثار او حضوری پررنگ دارند و در هر مجموعه ای، با درجات مختلف، قابل مشاهده اند.آن چه در تمامی این آثار به چشم می‌خورد، عبارت است از ترس و هراس مبهم، گرفتاری ها و مشکلات روانی، ناامیدی و مرگ اندیشی.

The Reflection of Absurdism in the Works of Gholamhossein Sa’edi

Absurdism is one of the most effective movements in the contemporary Persian fiction.This process has affected parts of contemporary Persian story with elements such as despair and depression, feeling emptiness and futility, death and the lack of identity. The veins of this kind of thinking are evident in the works of some contemporary story writers, such as, Sadegh Hedayat, Bahram Sadeghi and Sadegh Choubak who noted that their major works reflect the Absurd thoughts.Gholamhossein Sa’edi is also one of the writers whose works reveal clearly the prevailing atmosphere of society as well as Persian writing in the forties. The evaluation of his works explains the manifestations of the current of futility in the contemporary stories.The present study examines the components of Absurdity in Sa’edi’s works.For this purpose, the series of stories:”vahemehaye bi nam o neshan,shabneshinie bashokooh, azadaran e bayal and tars o larz” were analyzed and analyzed. Some of the components of Absurdism in his works are prominent and they can be found in any collection in the various degrees. All of these works include the void fears, entangles and psychological problems, hopelessness and deaththinking.