ساختار روایی دیدگاه و لحن در رمان همسایه‌ها بر اساس نظریۀ ژرار ژنت

زاویه دید و لحن در رمان همسایه‌ها از احمد محمود رویکردی متنوّع دارد، اگر چه لحنِ غالب صمیمی و دوستانه است. ژرار ژنت روایت‏شناس مطرح ساختار‏گرا، طرح جامعی برای بررسی متون روایی پیشنهاد داده و سه وجه از سخنِ روایی؛ یعنی زمان، وجه (حالت) و لحن را در بررسی روایت مطرح کرده‌است. این جستار چگونگی شگردهای فراخوان دو عنصر دیدگاه و لحن را در رمان همسایه‌ها براساس نظریۀ ژرار ژنت با روشی تطبیقی تحلیلی بررسی و رویکردهای روایی نویسنده را برای فراخوان دو عنصر دیدگاه و لحن تحلیل و تبیین کرده‌است، بنابراین، دستاورد پژوهش نشان می‌دهد که عنصر دیدگاه در این رمان تحت تاثیر کانون‌های گوناگون روایت شکل گرفته‌است و کانون روایت در این رمان، ترکیبی از سه نوعِ بدون شعاع کانونی، شعاع کانونی درونی و شعاع کانونی بیرونی است. لحنِ روایت نیز در خدمت جهت‌گیری بیان راوی در برابر شخصیت‌های رمان و جهت‌گیری شخصیت‌ها در برابر هم است که نویسنده از این منظر، لحن‌های متفاوت، امّا متناسب با فضای رمان و موضع شخصیت‌ها آفریده‌است. هم‌چنین رمان همسایه‌ها از منظر لحن روایی در بُعد مکانی، روایتی درون‌داستانی است و هر سه نوع روایت پسازمانی، پیشازمانی و هم‌زمانی را در بُعد زمانی دارد.

The Narrative Structure of the Perspective and Tone in Neighbor Novel based on the theory of Gerard Genette

Point of view and tone in Neighbor Novel by Ahmed Mahmud has various approaches, although the tone is dominant and friendly. Structureoriented narrative Gerard Genette has proposed a comprehensive plan for the study of narrative texts and it has proposed three aspects of narrative meaning: time, point of view, and tone in the narrative review. This essay examines the ways of recalling two elements of point of view and tone in Neighbor Novel, based on Gerard’s theory of comparativeanalytic approach, and it analyzes the narrative approaches of the author to recall the two elements of the view and tone of the research, therefore, the results of the research show that the element of vision in this novel is influenced by the various centers of narration, and the focus of narrative in this novel that is a combination of three types without focal radius, inner focal radius and outer focal radius. The tone of narration also serves to direct the narrator’s expression against the characters of the novel and the orientation of the characters against which the author has created a different tone from this perspective, but it keeps with the atmosphere of the novel and the position of the characters. Also, Neighbor Novel, from the point of view of the narrative tone in spatial dimension, is an internal narration, and it has all three types of postmodern narrative, preterm, and concurrency in the time dimension.