تعلیم کفر و ایمان در مرصادالعباد

مرصادالعباد از کتب مشهور عرفانی منثور در ربع اول قرن هفتم هجری قمری است که از لحاظ نثر شیوا و روانِ آن و هم از جهت محتوا، از کتبِ ممتاز نثر پارسی به شمار می‌رود. مولف مرصادالعباد - نجم‌الدین رازی- اهل سنت و جماعت است و از مذهب اشاعره، پیروی می‌کند. کفر و ایمان از اصطلاحات و مفاهیمی است که با معانی خاص در مرصادالعباد، کاربرد فراوان داشته و از نظر آفرینش، مراتب گوناگونی دارند. کفر، دارای اقسام مختلفی است و کافران از دیدگاه نجم رازی، چند دسته هستند و می‌توان فلسفه‌ی وجودی آن‌ها را در دو عالم خاکی و روحانی جستجو کرد. ایمان نیز دارای مراتب و درجاتی ویژه است. وی همانند هم‌مذهبان و هم‌مسلکان اشعری‌اش، ایمان را در دو رکن تصدیق دل و اقرار زبانی به وجود خداوند و پیامبران و آنچه بر آنان نازل شده است، می‌داند. آن‌ها برخلاف مذهب معتزله به رکن سوم ایمان یعنی عمل به ارکان، اعتنا و اعتقادی ندارند و ایمان را در قول و عمل می‌دانند. نجم رازی در کتابش مرصادالعباد، اعتقادات و باورهای خویش را در مورد کفر و ایمان به پیروان و هم طریقتانش تعلیم می‌دهد. در این مقاله تلاش شده است تا عقاید و نظریات نجم الدین رازی در مورد مسئله‌ی کفر و ایمان با تکیه‌بر کتاب مرصادالعباد استخراج و ارائه شود.